سبوس گندم عبارت است از پوسته گندم که دائماً در معرض آفتاب و هوا بوده و از تشعشع خورشید استفاده میکند به همین دلیل غنیترین منبع غذایی فیبرهای غذایی نامحلول و الیاف گیاهی محسوب میشود. سبوس گندم سرشار از ویتامین ب، ویتامین ای، پانتوتنیک اسید، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس، منگنز، و سلنیوم است.
فیبر و الیاف گیاهی موجود در سبوس گندم موجب افزایش حجم مدفوع؛ در نتیجه درمان یبوست، جلوگیری از بروز بواسیر و کاهش بیماری و پیدایش سرطان کولون است. همچنین فیبر موجود در سبوس موجب هضم مواد نشاستهای با سرعت پایینتر شده و از بالا رفتن یک باره قند خون جلوگیری میکند.
ویتامین ها و موادمغذی سبوس گندم
پودر سبوس گندم دارای مقادیر زیادی از مواد فسفر دار و ویتامینهای E، B و کلسیم است که این مواد برای گلبولهای سفید و قرمز خون ضروری است. بهترین خاصیت سبوس گندم که از قدیم شناختهشده است به فیبر آن برمیگردد که از یبوست و چاقی پیشگیری میکند و دومین خاصیت آن القای حس سیری است . فایده دیگر سبوس، کاهش جذب کلسترول است که باعث کاهش چربی خون شده و بهطور غیرمستقیم از بروز بیماریهای قلبی و عروقی پیشگیری میکند. سبوس جذب قند خون را نیز کم میکند و زمینه ابتلا به دیابت را کاهش میدهد. روی موجود در سبوس گندم از ریزش و سفید شدن زودهنگام موها جلوگیری میکند. اثرات بهبودی و نظم در دفع، بهبود سلامت کلی در فرد را در پی دارد و ازجمله پوست بدن مخصوصاً پوست چهره پاک و شاداب شده، فرد احساس سبکی میکند و حالت تعادل روانی برای وی ایجاد میشود.
به طور کلی تمام قسمتهای فعال و زنده گندم در پوست آن جمع شده است؛ در سیلوهای بزرگ، معمولاً آسیاب ها دارای نردههای بزرگ فلزی هستند. این نردهها هنگام آسیاب کردن فشار زیادی ایجاد میکنند که این فشار و حرارت سبب میشود تا چربی گندم به سبوس بچسبد و سپس با آن خارج شود. لازم به ذکر است که این روغن یا چربی دارای فواید و منافع بسیار زیادی است که متاسفانه اکثر مردم از روی عدم آگاهی آن را دور میریزند. علاوه بر سبوس، مصرف نان، آرد، و برنج سبوس دار میتواند بسیاری از نیازهای تغذیهای انسان را برطرف نماید. اما متاسفانه استفاده از آرد سفید (بدون سبوس) در پخت نان رایج تر بوده و دارای طرفداران بیشتری است.
منابع: کتاب کاله/ دلگرم