هرکدام از گیاهانی که در کوه ها، دشت ها، مزارع و باغات به صورت خودرو می روید یا کاشته می شود، دارای خواص خوراکی و دارویی خاصی هست که در گذشته و در طب سنتی از آن ها به عنوان دارو استفاده می شد و اکنون نیز به صورت دمنوش یا عرقیات از آن ها استفاده می شود. هر چند امروزه با وجود داروهای شیمیایی کمتر کسی سراغ عرقیات می رود؛ اما شاید با دانستن گوشه ای از خواص آن ها در مورد استفاده مجدد تجدید نظر کنیم:
- گلاب (طبیعت معتدل):
▪ مقوی اعصاب و قلب، معده، معطر، نیکوی رخسار، رفع خلط خونی و سخت کننده لثه، با خوردن یک استکان گلاب نیم گرم با مقداری نبات دل درد رفع می شود، برای بد بوئی دهان غرغره گلاب با قدری سرکه مفید است، خوردن گلاب از میل جنسی می کاهد
ـ نوع مصرف: در شیرینی جات و شربت استفاده می شود، به صورت شربت میل شود.
- بیدمشک (طبیعت خنک):
▪ تقویت قلب، آرام بخش، افزاینده نیروی بدن، ملین و تقویت کننده معده
ـ نوع مصرف: به صورت شربت همه وقت قابل استفاده است
- خارشتر (طبیعت خنک):
▪ شست و شوی کلیه ها و مفید برای سنگ کلیه و مثانه، مدر قوی،تصفیه خون و کبد،سیاه سرفه و تب های نوبه ای گرم، ضد سرفه و تب و لرز
ـ نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب سرد یا به صورت شربت بعد از غذا میل شود.
- نعناء (طبیعت گرم):
▪ باد شکن و ضد تشنج، معالج بواسیر، دل پیچه، سکسکه، رفع اسهال و استفراغ، رفع سوء هاضمه، تقویت کننده معده، رفع تپش قلب، ضد عفونی کننده، ضد درد، ضد گرفتگی عضلانی، تب بر، چای و روغن آن در حالات عصبی، بیخوابی، سرفه، میگرن، تهوع و دردهای شکم کار برد دارد
ـ نوع مصرف: نصف لیوان آب با یک استکان بعد از غذا میل شود
- کاسنی (طبیعت خنک):
▪ تصفیه کننده خون، تب بر، درمان یبوست و بیماری های کبدی و کلیوی، مسکن حرارت خون، بیماری های اعصاب، تب های نوبه ای، تقویت پوست، ورم مفاصل، ورم طحال، ضد کلسترول، یرقان، ملین، وجود خون در ادرار، مقوی معده، طراوت چهره
ـ نوع مصرف: دو فنجان هر روز صبح مصرف شود
- بید (طبیعت خنک و خشک):
▪ درمان تب های شدید و دردهای تناسلی، زردی پوست( یرقان)، خواب آور، آرام بخش، مدر، ضد تشنج، استعمال خارجی: برطرف کننده شوره، برای دراز کردن موی سر و لطیف کردن مو مفید است. برسر بمالند درد سر را تسکین می دهد.
ـ نوع مصرف: به صورت شربت همه وقت قابل استفاده است
- شاطره (طبیعت خنک):
▪ رفع چرب و خارش بدن، تصفیه کننده خون، رفع کمبود ویتامین ث، مقوی، صفرا بر، اشتها آور، مسهل اخلاط ثلاثه، ضد یرقان و نارسائی کبد، از غلظت و چسبندگی خون می کاهد، در بیماری جذام و برخی غدد سرطانی(با منشأ اپی تلیوم) مؤثراست، مفید جهت زنبورزدگی و تقویت قوه بینائی
ـ نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب سرد بعد از غذا میل شود.
- شوید (طبیعت گرم):
▪ کم کننده چربی خون، زیاد کننده شیر، مسکن درد معده و مقوی معده، نیرو دهنده، باد شکن، هضم غذا، ضد تشنج، آرام کننده، رفع استفراغ، ضد سکسکه، رفع بی خوابی
ـ نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب سرد بعد از غذا میل شود.
- شنبلیله (طبیعت گرم):
▪ کاهش دهنده کلسترول و قند خون، مفید برای مسلولین و اشخاص ضعیف و لاغر، تقویت قوای جسمی و روحی نیروبخش و بسیار مقوی، باد شکن، چربی خون، استعمال خارجی: معالج زخم ها، ضد قارچ های پوستی و ضد التهاب گلو
ـ نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب سرد بعد از غذا میل شود.
- چنار (طبیعت خنک):
▪ چاق کننده اشخاص لاغر، معالج تنگی نفس، تب بر، مفید برای امراض عصبی، رعشه، مفید برای جریان خون
ـ نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب سرد میل شود.
- زیره (طبیعت گرم):
▪ ضد چاقی است، برای لاغر شدن به جای آب مصرف شود، تصفیه کننده خون، ضد تنگی نفس، نیرو دهنده، هضم کننده غذا، زیاد کننده شیر مادران، باد شکن، رفع ناراحتی های روده
ـ نوع مصرف: بعد از غذا با نصف لیوان آب مصرف شود.
- هل (طبیعت گرم):
▪ قابض و ضد نفخ و برای درمان سنگ کلیه و تقویت معده و دفع استفراغ و معالج بیماری های صرع و سنگ کیسه صفرا مورد استفاده قرار می گیرد.
ـ نوع مصرف: همراه با چای، شربت و شیرینی مصرف می شود.
- پونه (طبیعت گرم):
▪ برای گریپ و تسکین سرفه و قاعدگی زنان و سکسکه و استفراغ و دل پیچه و درد معده و سنگ کلیه و بی اختیاری ادرار مفید است.همچنین باد شکن ، صفرا بر و مشهی و ضد تشنج و محرک اعمال هضم و ضد اسهال هم است .
ـ نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب بعد از غذا یا همراه آن میل شود.
- آویشن (طبیعت گرم):
▪ مسکن، ضدسرماخوردگی، برای سرفه های تشنجی، سیاه سرفه، زکام،گلودرد، مقوی بدن و معده، معالج بیماری های قارچی پوست، تقویت بینایی، ضد نفخ، ضدعفونی کننده دستگاه تنفسی، ضد صرع و تشنج، رفع تشویش، درمان سرفه، تنگی نفس، درد مفاصل، ورم بینی و گلو، سمپاتیک، نقرس، خون ریزی های رحمی، ترشحات زنانگی، کوفتگی عضلات، رقیق کردن خون، خلط آور، این گیاه در سوءهاضمه، اسهال، آسم و بی اختیاری ادرار کودکان نیز کاربرد دارد.
ـ نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب ۲تا۳ بار در روز بعد از غذا( بخور اکالیپتوس،بخورطبی دینه و تیمیان داروهای ساخته شده از این گیاه هستند)
- اترج (طبیعت گرم):
▪ معالج تهوع و اسهال، رفع عطش و سکسکه، صفراوی، مقوی قلب و دماغ و کبد و روده ها، تأمین ویتامین ث به عنوان نوشیدنی، ضد درد و گرفتگی اسپاسم
ـ نوع مصرف: با نصف لیوان آب یا غلیظ تر در صورت اسهال میل شود و یا به صورت شربت صبح و شب مصرف شود.
- اسطوخودوس:
▪ مسکن، ضد عفونی کننده، مدر، ضد تشنج، مفید برای بیماری های ریوی، برای تنظیم رگل خانم ها، رفع سردرد، بیماری های عصبی، پایین آورنده تب، نیرو بخش و معرق، رفع اضطراب و افسردگی
ـ نوع مصرف: یک استکان از آن را با کمی قندصبح و شام میل نمایید.
- بومادران (طبیعت گرم ):
▪ ضد تشنج، قابض، تب بر، قاعده آور، درمان اختلالات بینایی و قولنج های کبدی و سنگ کلیه و درمان ورم مقعد و روده و بواسیر و تنظیم رگل خانم ها و دفع سوء هاضمه مفید است. درمان ضعف عضله قلب، احساس گرفتگی و درد در ناحیه قلب، خواب رفتن دست ها، خون روی، وجود خون در ادرار، رفع خستگی اعصاب، صرع و جنون های خفیف و جلو گیری از خون ریزی
ـ نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب سرد صبح و عصر میل شود.
- بهار نارنج (طبیعت گرم و معتدل):
▪ مقوی اعصاب و قلب، آرام بخش، درمان بی خوابی، ضد تشنج، ضد سکسکه، رفع تهوع و استفراغ
ـ نوع مصرف: مصرف یک لیوان از این عرق شب ها هنگام خواب به شما خواب راحتی خواهد داد. همراه با چای و شربت نیز مصرف می شود.
منبع:
