تحریم و خودرو به عنوان دو مقوله مهم واثرگذار در اقتصاد ایران همواره مورد توجه فعالان،صنعتگران وحتی قشرهای مختلف مردم بوده است.درواقع با توجه به اینکه ایران از دیرباز در زمره کشورهای تولیدکننده خودرو قرارداشته است و طی سالهای متمادی سابقه همکاری با کمپانی های معتبر خودرویی اروپایی وآسیایی را به منظور تولید ومونتاژ بهترین خودروها را دارد به نظر می رسد با نزدیک شدن به تاریخ ۱۳ مردادماه وآغاز دورجدید تحریم های خودرویی بر علیه کشور شاهد وقوع اتفاق های تازه در صنایع خودروسازی ایران باشیم.به طورقطع منظورصحبت از خودرو تنها به خودروهای سواری محدود نمی شود بلکه بخش اعظمی از وظیفه حمل ونقل در کشور را خودروهای سنگین برعهده دارند که در گزارش تهیه شده به چالش ها وارائه راهکارهای موجود به منظور عبورسازندگان ایرانی خودروهای سنگین از تحریم توجه شده است.
کارشناسان وفعالان صنعت خودروهای سنگین درگفتگو با ((دنیای اقتصاد)) تاکید کردند:
راه پرپیچ وخم دیزلی کاران ایرانی درفضای پساتحریم
صنعت خودرو در ایران همواره با فراز ونشیب های متعددی روبرو بوده است. با توجه به اینکه نمی توان ارتباطات بین المللی را از صنایع خودروسازی ایران به راحتی حذف کرد به جرات می توان به این نکته مهم اشاره کرد که در بزنگاه هایی که صنعت خودرو در ایران با تحریم روبرو شده است شاهد وقوع اتفاق های منفی ومثبت گوناگونی دراین صنعت مادربوده ایم.
با اعمال دورجدید تحریم های آمریکا برعلیه صنعت خودروسازی ایران که از ۱۳ مرداد اجرا شده است،خودروسازان ایرانی با مشکلات متعددی روبرو خواهند شد. وقتی صحبت ازتحریم صنعت خودروسازی در ایران می کنیم ذهن بسیاری از قشرهای مختلف جامعه به سوی کارخانه های سازنده خودروهای سواری همچون ایران خودرو وسایپا می رود اما نکته مهم اینجاست که خودروهای سنگین بخش مهمی از صنایع خودروسازی کشور را تشکیل می دهند که غفلت از صنعت خودروهای دیزلی در دوران تحریم آسیب های جبران ناپذیری را برفعالان وصنعتگران این حوزه وارد می کند.
درباره آثارمنفی تحریم صنایع خودروهای سنگین درایران ذکر همین نکته مهم کافی است که بدانیم ۲ کمپانی بزرگ رنوی فرانسه وایسوزوی کره جنوبی که نقش مهمی در تولید ومونتاژ خودروهای سنگین در ایران را داشتند با توجه به نزدیک شدن به زمان آغاز اعمال تحریم های آمریکا بر علیه ایران،کشور را ترک کردند.درحقیقت ۲ کارخانه آریا دیزل وبهمن دیزل که به ترتیب شریک تجاری رنوی فرانسه وایسوزوی کره جنوبی درایران هستند درشرایط کنونی همکاری با شرکای چینی را در اولویت کار خود قرار داده اند هرچند نباید از ذکر این نکته مهم غافل شویم که اگر هم شرکای چینی حاضر به همکاری با این کارخانه های تولید ومونتاژ خودروهای سنگین درکشورنشوند نمی توان چشم انداز روشنی را برای صنعت خودروهای دیزلی در ایران متصوربود.
به منظوربررسی وضعیت صنایع خودروهای سنگین پس ازاعمال تحریم های آمریکا با کارشناسان وفعالان این صنعت گفتگو کرده ایم تا از نظر آنها درباره این موضوع مهم مطلع شویم.
حمایت ازتولید ملی ونوسازی ناوگان،راهکار مقابله با تحریم
افشین ظریفی ازکارشناسان برجسته حوزه خودروهای دیزلی کشور که خودش از فروشندگان خودروهای سنگین است با بیان اینکه در شرایط کنونی فروش نقدی خودروهای سنگین امکان پذیر نیست گفت: افزایش افسار گسیخته نرخ ارز موجب شده است تا متقاضیان از قدرت مالی لازم به منظور خرید نقدی خودروهای سنگین برخوردار نباشند.
وی تصریح کرد: خروج کمپانی های رنو وایسوزو ازایران آسیب های جدی را به صنایع خودروهای سنگین کشور وارد خواهد کرد. البته در برهه تحریم دلالان وسودجوبان بسیاری هستند که برای پر کردن جیب خود می خواهند در قیمت گذاری خودروهای سنگین نقش پررنگی داشته باشند وبه نظر من دولت باید خودش را از مقوله قیمت گذاری کنار بکشد تا شاهد حضور پررنگ دلالان و واسطه بازان در بازار خودروهای سنگین در زمان تحریم نباشیم.
این کارشناس حوزه خودروهای دیزلی اضافه کرد:متاسفانه در شرایط کنونی خرید نقدی خودروهای دیزلی در کشور به صفر رسیده است وبیشتر فعالیت فروشندگان در حوزه نوسازی است.
ظریفی اضافه کرد: در ناوگان حمل ونقل جاده ای کشور بیش از ۳۰ درصد مازاد خودروهای سنگین داریم وتقسیم بار به درستی انجام نمی شود وکم کردن تعداد ناوگان یکی از راههای برون رفت از این چالش مهم است.
وی با اشاره به اینکه خودروسازان دیزلی درارائه قیمت به مشتریان نیستند افزود: نوسانات ارزی موجب شده است تا دیزلی کاران نتوانند به مشتریان قیمت های ثابتی را بدهند که وقوع این اتفاق ناشی از آثار منفی تحریم است.
ظریفی با بیان اینکه کارخانه های ساخت خودروهای دیزلی در کشور به دنبال شریک تجاری چینی در دوران اعمال تحریم ها برصنایع خودروسازی ایران هستند گفت:با وجود تحریم ها امکان نقل وانتقال دریایی برای سازندگان خودروهای سنگین با چالش های متعددی روبرو خواهد شد به طوری که هیچ کشتی که برای ایران محصول وکالایی را حمل کند بیمه به آن تعلق نمی گیرد که وقوع این اتفاق نقل وانتقال دریایی را پیچیده تر از گذشته می کند.
این فروشنده خودروهای سنگین در کشور تصریح کرد: در سال جاری که بنام سال((حمایت از کالای ایرانی)) از سوی مقام معظم رهبری نامگذاری شده است از سوی مسئولان اجرایی شاهد هیچ گونه حمایتی به منظور تولید خودروهای دیزلی در کشور نبودیم.
وی اضافه کرد: درزمانی که تحریم اجرایی می شود مهم ترین راهکار برای مقابله با آن توجه به ظرفیت های داخلی واورهال کردن خودروهای سنگین دیزلی است چرا که وارد کردن قطعه به کشور نسبت به یک خودروی سنگین کامل در زمان تحریم راحت تر است.
ظریفی گفت: درزمان تحریم می توانیم در داخل کشور خودروهای چینی را بهینه کنیم بهره ببریم تا زمانی که تحریم ها برداشته شود.من مخالف واردات خودروهای سنگین اروپایی به کشور نیستم اما باید به این نکته هم توجه کنیم که واردات با این نرخ ارز بالا در داخل کشور نه برای خریدار ونه برای وارد کننده صرفه اقتصادی دارد.
این کارشناس برجسته حوزه خودروهای دیزلی تاکید کرد: اگر خودروی سنگینی وارد کشور نشود باید راهکارهای مختلفی اتخاذ کرد که نگاه به توانمندی داخلی بهترین راهکار ونگرش است.حمایت از جوانان ایرانی می تواند منجر به تولید خودروهای دیزلی در کشور شود.
کاهش خرید نقدی خودروهای سنگین با اعمال تحریم ها
یوسف حسین نژاد لنگرودی مدیرعامل شرکت لیزینگ حکمت ایرانیان که نقش مهمی در نوسازی ناوگان خودروهای سنگین در کشور با اعطای تسهیلات بانکی دارد گفت:با خروج آمریکا از برجام موجب شده است تا کمپانی های خودروسازی اروپایی وآسیایی که به نوعی شریک تجاری کارخانه های خودروسازی سنگین در ایران هستند ارتباط خود را با طور کامل قطع کنند.
وی افزود:از سوی دیگر افزایش قیمت ارزومواد اولیه تا قبل از اعمال تحریم ها موجب صعودی شدن قیمت خودروهای سنگین شده است. حضور کمپانی های چینی در زمان اعمال تحریم ها در ایران با مشکلات متعددی همچون حمل ونقل وانتقال پول مواجه است هر چند تولید خودروهای چینی درفضای پساتحریم محتمل تر به نظر می رسد وافزایش قیمت خودروهای چینی در کشور حتمی است.
حسین نژاد اضافه کرد: به طور کلی در زمان اعمال تحریم ها کاهش تقاضای خرید خودروهای سنگین را پیش بینی می کنیم به طوری که ایجاد تورم فزاینده وفشارهایی که از سوی متقاضیان برای تحویل گرفتن خودروهای سنگین بر جو کارخانه های سازنده خودروهای سنگین حاکم است بالا بردن قیمت ها خودروهای سنگینی را از سوی کارخانه های سازنده رقم زده است تا پیش از افزایش نرخ ارز واعمال تحریم ها ساخته شده اند که وقوع این اتفاق برای مشتریان چندان جالب نیست.
مدیرعامل شرکت لیزینگ حکمت ایرانیان گفت: عدم پیش بینی مشتری از قیمت واقعی یک خودروی سنگین موجب کاهش تقاضا برای خرید می شود.در شرایط کنونی که خرید نقدی خودروهای سنگین بسیار کم شده است افزایش تقاضا برای خرید خودروهای سنگین از طریق لیزینگ پیش بینی می شود.
وی افزود:کاهش تولید تولید کنندگان خودروهای دیزلی در کشور طی زمان اعمال تحریم ها محتمل به نظر می رسد اما لیزینگ می تواند یکی از ابزارهای مهم برای حل این معضل باشد تا جایی که افزایش تقاضا برای خرید خودروهای سنگین را رقم بزند.
حسین نژاد تصریح کرد: بی ثباتی نرخ ارز موجب عدم تناسب پرداخت تسهیلات لیزینگ با درآمد مشتریان می شود وبه همین دلیل شاهد کاهش چشمگیر خرید خودروهای صفر کیلومتر دیزلی در کشور خواهیم بود که وقوع این اتفاق به خرید وفروش خودروهای سنگین کارکرده کمک می کند.
سخن آخر
بنابراین با توجه به نظرات فعالان وکارشناسان صنعت خودروهای سنگین در کشور به نظر می رسد افزایش افسارگسیخته نرخ ارز از یک طرف و اعمال تحریم های خودرویی از طرف دیگر تا حدودی آثار منفی خود را بر حوزه های تولید،مونتاژ وفروش خودروهای سنگین در کشور خواهد گذاشت هرچند در دوران تحریم نباید از نوسازی ناوگان فرسوده خودروهای سنگین از یک طرف وحمایت از توانمندی های داخل کشور به منظورساخت قطعات خودروهای دیزلی غافل شد.
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد – ویژه نامه غرب استان تهران
