چالش های مسئولیت اجتماعی در حوزه «سلامت»

ه گزارش پایگاه خبری دانستنی آنلاین به نقل از رسانه مسئولیت اجتماعی  ، بهداشت و درمان به عنوان اساس و زیربنای توسعه نظام سلامت هر جامعه است، که امروزه در اغلب کشورها به عنوان مهم‌ترین بخش مورد توجه می‌باشد. از آنجایی که بخش قابل توجهی از فعالیت‌های بهداشت و درمان در اجتماع و بین مردم صورت می‌گیرد شبکه بهداشت و درمان به عنوان یک نظام اجتماعی حساس و مهم، از جایگاه خاصی برخوردار هستند.

بهداشت درمان سلامت

بهداشت و سلامت از مهم‌ترین حوزه‌های صنعتی است و با توجه به آن‌که سلامت عموم جامعه به آن بستگی دارد، ورود به این حوزه و سرمایه‌گذاری در آن، یکی از مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌های بزرگ محسوب می‌شود؛ به همین دلیل شرکت‌های بین‌المللی فعالیت در این زمینه را در کنار فعالیت‌های صنعتی دیگر آغاز کرده‌اند.

همچنین مدیران می‌توانند با استفاده درست از مولفه‌های سلامت سازمانی موجب بروز و تقویت مسئولیت اجتماعی در بین کارکنان شوند و به تبع آن موفقیت سازمان را تضمین نمایند. در مجموع می‌توان گفت که سلامت سازمانی یکی از عوامل اصلی تعیین‌کننده میزان مسئولیت‌پذیری اجتماعی کارکنان است.

مهم ترین چالش های حوزه سلامت در ایران

یکی از چالش های پیش روی نظام سلامت به خصوص در مناطق کمتر برخوردار، کمبود نیروی انسانی متخصص و متبحر در ارائه خدمات می باشد؛ به طوری که در سال های گذشته، تعداد پزشکان در مناطق محروم نسبت به جمعیت تحت پوشش کمتر از استانداردها بوده است.

کمبود تجهیزات و منابع غیر مادی به ویژه تخت بیمارستانی از دیگر چالش های حوزه سلامت است. تخت بیمارستانی یکی از مهم ترین منابع در نظام سلامت می باشد و به نظر می رسد تعداد تخت در کشور ایران از شاخص های جهانی کمتر است.

ضعف در ارتباطات و تعامل بین کادر بهداشتی درمانی و مردم دیگر چالش حوزه سلامت است. از آنجایی که یکی از مؤلفه های اصلی در کیفیت خدمات ارائه شده، نحوه برخورد و ارتباط کادر بهداشتی درمانی با مردم است، لذا رفتار و برخورد مناسب و پسندیده با بیمار در جلب اعتماد و افزایش رضایتمندی و مراجعه بعدی آنها به مراکز بهداشتی درمانی مؤثر می باشد.

یکی از عواملی که منجر به ایجاد مشکل و چالش در ارائه خدمات مطلوب به بیمار و ارباب رجوع می گردد عدم رعایت اخلاق از سوی کارکنان نظام سلامت می باشد.

در سال های اخیر که کشور تحت تأثیر تحریم های بین المللی قرار گرفته است. فشارهای اقتصادی بر زندگی مردم و معیشت آنها باعث شده تا گاهاً قدرت دسترسی اقتصادی به برخی خدمات از جمله خدمات اولیه پزشکی و همچنین خدمات دندانپزشکی کاهش یابد.

در کنار این مسائل چالش های دیگری نیز مانند عوامل فرهنگی و پراکندگی جمعیت وجود دارد.

توزیع عادلانه خدمات بهداشتی درمانی و نیروی انسانی از مهم ترین راهکارهای برون رفت از این چالش می باشد که باید توسط سیاست گذاران نظام سلامت مورد توجه قرار گیرد.

مسئولیت اجتماعی و حوزه سلامت

حدود یک دهه است که مقوله مسئولیت اجتماعی سازمان ها وارد فضای کسب وکاری شده و سازمان ها به عنوان یکی از عناصر اصلی در هویت مطلوب خود به این مقوله توجه ویژه ای دارند و از آن بهره می برند. سازمان ها در کنار کسب وکار خود، ارزش و ثروت آفرینی می کنند و در تلاش هستند تا مقوله های مثبت را در جامعه رواج دهند و به دنبال تحقق آرمان های جامعه اند و از این طریق، جلوه مثبت و مناسبی را از خود به جامعه نشان می دهند.

امروزه بیمارستان ها در تلاش هستند در حوزه بازاریابی اجتماعی و مسئولیت اجتماعی تلاش های بسیار زیادی را انجام دهند البته در حال حاضر بیشتر بیمارستان ها به علت کثرت مراجعه تاکنون به فکر استفاده از ابزارهای بازاریابی نیفتاده اند و به مقوله مسئولیت اجتماعی واقف نیستند.

امروزه بیمارستان های بسیار زیادی در دنیا هستند که مسئولیت اجتماعی خود را در قالب فعالیت های سازمان های بهداشتی و درمانی تعریف کرده اند. به عنوان نمونه گسترش بهداشت و اقدامات پیشگیرانه در منطقه جغرافیایی که بیمارستان در آن حضور دارد، یکی از اقداماتی است که برخی از مراکز بهداشتی و درمانی در راستای مسئولیت اجتماعی به درستی انجام می دهند.

این مراکز با ارائه خدمات بهداشتی و آموزش به افراد منطقه درصدد فعالیت هایی در راستای مسئولیت اجتماعی هستند چون افراد اگر دیرتر مریض شوند، کمتر به بیمارستان ها مراجعه می کنند و این موضوع اگرچه برای بیمارستان ها کاهش بیماران را به دنبال دارد اما به عنوان مسئولیت اجتماعی در این سازمان ها به شمار می رود.

یکی دیگر از اقداماتی که بیمارستان ها می توانند در راستای مسئولیت اجتماعی انجام دهند، آموزش به بیماران در بیمارستان ها است. به عبارت دیگر هنگامی که بیماران در بیمارستان ها بستری می شوند، بیمارستان در راستای مسئولیت اجتماعی می تواند به آنها آموزش دهد که در هنگام مرخصی، از چگونگی مصرف دارو و… مطلع شوند چون هنگامی که افراد از مراقبت های پس از درمان مطلع نباشند، ممکن است ناچار به مراجعه مجدد به بیمارستان شوند.

با توجه به این موضوع، بیمارستان های موفق در راستای مسئولیت اجتماعی سرمایه گذاری های مناسبی را در راستای خود مراقبتی بیماران انجام می دهند تا این افراد پس از خروج از بیمارستان زندگی خوب و سالمی داشته باشند.

عدم توجه جدی به مسئولیت جدی در حوزه سلامت

اگر چه در سال های اخیر توجه مسئولان حوزه سلامت بیشتر به مسئولیت اجتماعی جلب شده و تلاش شده در این زمینه اقداماتی صورت بگیرد اما همچنان چالش های نظام سلامت به صورت جدی در دستور کار قرار نگرفته و ما همچنان با این چالش ها مواجه هستیم.

جلوگیری از نابرابری در سلامت نیازمند توجه به تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت است. امروزه تلاش کشورها برای کاهش نابرابری در سلامت از طریق توجه به این تعیین‌کننده‌ها است. توزﯾﻊ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ در کشورهای درحال‌توسعه ﯾﮑﯽ از چالش‌های ﻋﻤﺪه نظام‌های ﺳﻼﻣﺖ اﺳﺖ که منجر به نابرابری در جایگاه اجتماعی و شرایط زندگی افراد می‌گردد.

فقدان برنامه‌ریزی مناسب و درازمدت در کشور درزمینۀ تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت، ضعف و یا فقدان مسئولیت‌پذیری اجتماعی در کشور و نبود نظارت، عدم وجود نگرش فردی و سازمانی جامعه‌نگر و درنهایت رویکرد بالینی و عدم توجه به عوامل محیطی؛ مهم‌ترین دلایل عدم اجرا و توفیق رویکرد تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت در کشور می‌باشد.

به همین دلیل نیز مسئولیت اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین مولفه های ارتقای نظام سلامت باید در دستور کار مسئولان حوزه سلامت در کشور قرار بگیرد.