3

مقام و منزلت امام صادق (ع)

  • کد خبر : 6055
  • 07 مرداد 1395 - 9:28
مقام و منزلت امام صادق (ع)

امام صادق (ع) بنا به نقل برخی منابع، در 17 ربیع الاول سال 80 هجری و به نقل منابع دیگر، در سال 83 هجری در مدینه و در زمان عبدالملک بن مروان دیده به جهان گشودند. روزگارى که امت اسلامى طعم تلخ حکومت ستمگرانه عبد الملک را مى ‏چشید، مبلغان فاسد اندیشه‏ هاى فاسد مى‏ پراکندند…

#مقام_امام_صادق #دانستنی #بیشتر_بدانیم

ابو عبدالله جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب (83 – 148 ق) امام ششم از ائمه مذهب شیعه اثنی عشری و رئیس مذهب جعفری است. مدت امامت آن حضرت 34 و عمر حضرت 65 سال بوده است.

ولادت

امام صادق (ع) بنا به نقل برخی منابع، در 17 ربیع الاول سال 80 هجری و به نقل منابع دیگر، در سال 83 هجری دیده به دنیا گشودند. ایشان در مدینه و در زمان عبدالملک بن مروان دیده به جهان گشودند. روزگارى که امت اسلامى طعم تلخ حکومت ستمگرانه عبد الملک را مى ‏چشید، مبلغان فاسد اندیشه‏ هاى فاسد مى‏ پراکندند و فرمانروایان ستمگر چیره بودند. مادر آن حضرت، فاطمه( ام‌فروه ) دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر مى‌ باشد.

کنیه و لقب

معروف ترین کنیه حضرت عبارت است: ابا عبدالله که در زبان روایات و احادیث منقول از سوی ایشان بدان بسیار بر می خوریم.

دیگر کنیه های ایشان عبارتند از: ابااسماعیل، اباموسی(این کنیه مخصوص شیعه بوده)، و این کنیه ها به اعتبار فرزندان امام بود که این اسامی را دارا بودند.

برای آن حضرت القاب متعدد و متنوعی است که هر کدام بنحوی و نوعی صفت و حقیقتی را از او نشان می دهند. معروف ترین لقب ایشان صادق است به معنی راستین و راستگو.

از دیگر القاب ایشان عبارتند از:

فاضل:دارای فضیلت و برتری از جهات مختلف). قائم:به معنی ثابت و پایدار، قیام کننده، برپا و استوار. طاهر

کامل: او کسی است که از عیب ها منزه و دور و برکنار است.

منجی:نجات بخش و رستگار کننده، عامل رستگاری و نجات.

کلمه الحق: سخن حق، بدور از آلودگی، منزه از خبائث ظاهر و باطن و….

لسان الصدق: زبان راست، و راستگوی در سخن، گویای راستی و….

صابر:بردبار، متحمل، مقاوم، در برابر دشواری ها، استوار و پایدار و ….صادق

پیامبر (ص) فرموده: به هنگامی که پسرم جعفر بن محمد بدنیا آمد او را صادق بخوانید بدان خاطر که در تداوم امامت، فرزندی به دنیا می آید که به همین نام(جعفر) موسوم می شود، بدون حقی دعوی امامت می کند و او را جعفر کذاب می نامند و نمونه این سخن از حضرات معصومین اندک نیستند.

قبر امام صادق (ع) در محل قبور ائمه بقیع (ع) در قبرستان بقیع

مقام و منزلت امام صادق (ع).docx1

شخصیت علمی

درباره شخصیت علمى امام صادق (ع) شواهد فراوانى وجود دارد.حضرت در میان اهل سنت، از نظر روایت حدیث و فقاهت و افتاء، از موقعیت شامخى برخوردار بوده به طورى که او را از شیوخ مسلّم ابو حنیفه و مالک بن انس و شمار فراوانى از محدثان بزرگ زمان خود به شمار آورده‏اند. مالک بن انس رئیس مکتب فقهی مالکی از جمله کسانى است که مدتى در محضر امام صادق (ع) تلمذ کرده است.ابن حجر هیتمى نیز در مقام تمجید از شخصیت علمى امام اشاره به این نکته دارد که افرادى چون یحیى بن سعید، ابن جریح، مالک، سفیان ثورى، ابو حنیفه و شعبه و ایوب فقیه از آن حضرت نقل روایت نموده‏ اند.

حسن بن على الوشاء مى‏گفت: در مسجد کوفه نهصد نفر را دیده که حدّثنى جعفر بن محمد مى ‏گفتند. برخى منابع، شمار کسانى را که از آن حضرت تلمذ کرده و حدیث شنیده‏اند، حدود چهار هزار نفر یاد کرده‏ اند.

امام صادق (ع) پیش از امامت

امام صادق (ع)  مدت 12 تا 15 سال بنابر اختلاف با امام زین العابدین (ع) و بعد از شهادت جد بزرگوارش مدت 19 سال با امام باقر(ع) زندگى کرد و توانست به مقدار لازم از خرمن دانش این دو بزرگوار، خوشه‌ چینى نماید.

امام صادق (ع) سه سال از خلافت عبد الملک، نه سال و هشت ماه از خلافت ولید بن عبد الملک، سه سال و سه ماه و پنج روز از خلافت سلیمان بن عبد الملک، دو سال و پنج ماه از خلافت عمر بن عبد العزیز، چهار سال و یک ماه از خلافت یزید بن عبد الملک، بیست سال از خلافت هشام بن عبد الملک، یک سال از خلافت ولید بن یزید، شش ماه از خلافت یزید بن ولید را درک کرد. پس از آن به دلیل آشفتگى و هرج و مرج فراوان عملاً خلیفه‏اى از امویان وجود نداشت و سرانجام در سال 132 هجرى خلافت اموى پایان یافت. امام صادق(ع)  همه این ادوار را در شرایطى گذراند که خود و خاندانش تحت کنترل جاسوسان و در فضایى از مراقبت قرار داشتند، و این مراقبت ناشى از تهمت هایى بود که دشمنان اهل بیت به قصد تقرب به دشمنان آن خاندان ساخته و پرداخته بودند. او مى‏دید که عده‏اى از پیشوایان شیعى به قتلگاه فرستاده مى ‏شدند و عده‏اى زندانى مى ‏شدند، و بقیه نیز تبعید مى ‏گشتند. طى نوزده سال بدگویى از جدش على (ع) را به گوش مى‏ شنید و انتقام‏گیرى از خاندانش را به چشم مى ‏دید. مى‏ دید که برخى از فرمانداران مدینه روزهاى جمعه علویان را در نزدیک منبر جمع مى ‏کردند تا دشنام و ناسزاگویى به على (ع) و آل على را بشنوند. تا این که به سال 99 هجرى عمر بن عبد العزیز به خلافت رسید و دشنام‏گویى به على (ع) را پایان داد.

دوران امامت

امامت در 114 قمری به آن حضرت منتقل شد مدت امامت وی 34 سال به طول انجامید که 18 سال در دوره اموى و 16 سال در دوره عباسى بوده است.

بخش امامت زندگانى امام جعفر صادق (ع)  را مى‌ توان به دو بخش تقسیم نمود:

قسمت اول زندگى امام جعفرصادق (ع) از سال 114 هجرى تا 140 هجرى مى ‌باشد. در این دوره امام از فرصت مناسبى که به وجود آمد، استفاده نمود و مکتب جعفرى را به تکامل رساند. در این مدت، 4000 دانشمند تحویل جامعه داد و علوم و فنون بسیارى را که جامعه آن روز تشنه آن بود، به جامعه اسلامى ارزانى داشت.

قسمت دوم زندگی امام که شامل هشت سال آخر عمر می باشد. در این دوره، امام بسیار تحت فشار و اختناق حکومت منصور عباسى قرار داشت. در این دوره امام دائماً تحت نظر بود و مکتب جعفرى عملاً تعطیل گردید.

امام صادق (علیه اسلام) و تشکیل حکومت

سیاست نخست امام صادق (ع) یک سیاست فرهنگى و در جهت پرورش اصحابى بود که از نظر فقهى و روایى از بنیان‏گذاران تشیع جعفرى به شمار آمده‏اند. تلاش هاى سیاسى امام در برابر قدرت حاکمه در آن وضعیت، در محدوده نارضایى از حکومت موجود، عدم مشروعیت آن و ادعاى امامت و رهبرى اسلام در خانواده رسول خدا (ص) بود. از نظر امام صادق (ع) تعرض نظامى علیه حاکمیت، بدون فراهم آوردن مقدمات لازم- که مهم ترینش کار فرهنگى بود- جز شکست و نابودى نتیجه دیگر نداشت. چنانکه در جریان حرکتى که زید بن على و پس از آن یحیى بن زید در خراسان به آن دست زدند، بنى عباس بیشترین بهره را برده و در عمل، خود را به عنوان مصداق شعار «الرضا من آل محمد» تبلیغ کردند.

نتیجه کار بعدها معلوم شد؛ زیرا فقه جعفرى، بنیانگذار تشیع نیرومندى گشت که روز به روز اوج بیشترى گرفت؛ اما زیدیه که منحصراً در خط سیاست‏ بود، رو به افول گذاشتند.

نهضت علمی امام صادق (ع)

از سال 129 هجرى تا 132 هجرى که عباسیان روى کار آمدند؛ چون بنى‌ امیه رو به ضعف و سقوط مى‌ رفتند، فرصت این که امام را تحت فشار قرار دهند، نداشتند و از طرفى عباسیان نیز که شعار طرفدارى از خاندان پاک پیامبر اکرم (ص) و گرفتن انتقام خون به ناحق ریخته آنان را مى‌ دادند، به امام فشارى وارد نمى‌ آوردند.

از این رو، این دوران، براى امام دوران آرامش و آزادى بود و فرصت بسیار خوبى براى فعالیت‌ هاى علمى و فرهنگى به شمار مى‌ رفت، فرصتى که براى هیچ یک از امامان دیگر به غیر از امام باقر(ع) که اندکى از این فرصت براى ایشان به وجود آمد و فعالیت علمى را شروع کرده بود و هم چنین براى امام رضا (ع)  فراهم نگشت. ولى امام صادق (ع) هم عمر طولانى (حدود 70 سال) داشتند و هم محیط و زمان براى ایشان مساعد بود.

امام با استفاده از این فرصت نهضت علمی و فرهنگی بزرگی را شروع نمودند و پایه های علمی مکتب شیعه را محکم کردند.

دانشگاه امام صادق (ع)

اگر حوزه درس امام صادق(ع)  را دانشگاه بنامیم، سخنى گزاف و دور از واقع نگفته‏ ایم. این دانشگاه میراث علمى عظیمى بر جاى نهاد و عالمان بسیارى تربیت کرد، و برجسته ‏ترین متفکران و نخبه‏ ترین فیلسوفان و زبده ‏ترین عالمان را عرضه کرد.دانشگاه امام صادق(ع) ، کانون علم بود و چشمه ‏جوشانى که با علوم و معارف اسلامیش امت مسلمان را سیراب کرد، و منشأ خدمات عظیمى در جهان اسلام گردید. در روزگارى که شکوفایى و نهضت علمى در جهان اسلام پدید آمده بود، گسترش آموزش هاى پرارج امام صادق(ع)  سبب اقبال و تشویق مسلمانان به فراگیرى علوم شد. اگر مکتب و دانشگاه امام صادق(ع)  مجال بروز مى ‏یافت، مى‏ توانست رسالتش را به اقتضاى نیازهاى مسلمانان به بهترین وجه به پایان برد، روح برادرى اسلامى را گسترش دهد، عدالت اجتماعى را پدید آورد، و عقاید فاسد و نظریات نادرست را محو کند.در واقع تمدن اسلامى ، از نظر پیشرفت و جاودانگى و تکیه‏ گاه راستین و میراث ارزشمند و با عظمتش مدیون مکتب علمى و فکرى ایشان است.

فرزندان امام صادق (ع)

از امام جعفر صادق علیه‌السلام هفت پسر و سه دختر بر جاى ماند که عبارتند از:

اسماعیل معروف به اعرج که بزرگترین فرزند وی است. اسماعیل در زمان حیات حضرت از دنیا رفت. پس از شهادت حضرت صادق (ع) عده‏ ای از کج‏اندیشان به امامت اسماعیل و عده ای به امامت فرزند اسماعیل محمد پیوستند که آنان را اسماعیلیه می‏ گویند.

عبدالله بن افطح : وی همیشه با خواسته‏ های پدر مخالفت می‏کرد. بعد از پدر مدعی خلافت و امامت شد و جمعی نیز امامت وی را پذیرفتند که آنان را فطحیه می‏نامند. بعدها چون مردم ضعف علمی و عملی وی را مشاهده کردند از او برگشته و به امامت موسی بن جعفر روی آوردند.

امام موسی کاظم (ع)

اسحاق بن جعفر صادق (ع) شخص جلیل‏القدر و اهل فضل و تقوی بود و احادیث بسیاری نقل کرده است و به امامت برادرش موسی (ع) قائل بود.

محمد دیباج بن جعفرصادق (ع): این شخص والا از سخی‏ ترین و شجاع ‏ترین مردمان عصر خود بود و در تمام سال یک روز در میان روزه‏دار بود. در سال یکصد و نود و نه به مأمون عباسی به خاطر ظلم‏ها و حق‏کشی‏های وی خروج کرد و مأمون نیز یکی از سرداران سپاه خود به نام عیسی جلودی را با لشکری مجهز به جنگ وی فرستاد. در این جنگ سپاهیانش را فراری دادند و خود ایشان را نیز دستگیر کردند. وقتی که به مرز خراسان رسیدند در محلی به نام «فرقان چاپی» که امروزه معروف به لطف‏ آباد است دار فانی را وداع گفت.

عباس بن جعفر صادق (ع) است که سید جلیل‏ القدر و دانشمند و فاضلی بوده است.

علی بن جعفر (ع) شخص کثیر الفضل و پرهیزگار و صاحب عقیده صادق بود. این بزرگوار تحت تربیت برادرش حضرت موسی بن جعفر (ع) به مقامات عالی علمی و عملی نایل شد.

دختران امام صادق (ع):

ام فروه که همنام مادرش بود.این ام فروه عروس زید بن علی بن الحسین بود.اسماء و فاطمه

شهادت

امام صادق (ع) در سال 148 هجرى به دستور منصور عباسى به وسیله انگور زهرآلود مسموم و به شهادت رسید. مدفن مطهر آن حضرت در قبرستان بقیع و در جوار ائمه بقیع قرار دارد.

منبع: دانشنامه اسلامی

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

میانگین امتیازات: 0 / 5. تعداد امتیازات: 0

به این خبر امتیاز دهید

لینک کوتاه : https://danestanyonline.ir/?p=6055

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : 0
قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

فرم جستجو

تبلیغات در سایت   درباره ما   تماس با ما

logo-samandehi