در یک سخن خیلی کوتاه شاید بتوان واژه کاریزما (charisma) را مجموعه ای از صفت ها و رفتارهایی تعریف کرد که با کنار هم قرار گرفتن آنها، شخصیت فرد، جذاب و اثرگذار و الهام بخش باشد.
اما شاید واژه کاریزما را نتوان به این سادگی تعریف کرد و نیاز به تعریف دقیق‌تری از آن باشد.
تعریف دقیق کاریزما چیست؟
مطمئنم که شما هم دنبال یک تعریف واحد و یک شکل در تمام دنیا از واژه کاریزما نیستید! چون مطمئناً چنین چیزی را پیدا نخواهید کرد اما شاید بد نباشد که از کتاب Laws of Charisma نوشته Kurt W. Mortensen تعریفی از کاریزما ارائه کنیم:
گاهی درک روشنی از واژه کاریزما نداریم، کاریزما دقیقاً یعنی چه؟ کاریزما می‌تواند یک ویژگی مرموز تلقی شود! اما کاریزما قاطعیت یا هیجان و شور و شوق نیست، شخصیت خاص و یا مردم داری نیست، (گرچه تمام این ویژگی‌ها تا حدودی بخشی از کلکسیون کاریزما هستند)
زمانی که با افراد دارای کاریزما (شخصیت‌های کاریزماتیک) برخورد می‌کنید به راحتی آنها را تشخیص می‌دهید و عموماً در میان جمع درخشش خاصی دارند.
ما از بودن در کنار چنین افرادی احساس افتخار و برتری می‌کنیم. کاریزما، تنها جذابیت، وفاداری، دوست داشتنی بودن یا هیجان و شور نیست، حس اعتمادی است که باعث راحتی و آسایش مخاطب می‌شود و در عین حال اعتبار ایجاد می‌کند.
لغت نامه هریتیچ (American Heritage Dictionary) کاریزما را اینطور تعریف می‌کند:
کاریزما به ویژگی‌های شخصی و کمیاب در رهبران گفته می‌شود که وفاداری و اشتیاق خالص و عمیق و مورد پسند مخاطبان ایجاد می‌کند.
اما نویسنده این کتاب، کاریزما را اینطور تعریف می‌کند:
توانایی ایجاد ارتباط به سادگی، اثرگذاری فکر شما بر دیگران، الهام بخشیدن به دیگران برای رسیدن به موفقیت بیشتر و ایجاد همراهانی وفادار.
به عبارات دیگر کاریزما یعنی برخورداری از این توانمندی که دیگران را بر آن داریم مشتاقانه خواسته‌مان را برآورده کنند و حتی دیگران را نیز برای برآورده کردن خواسته ما ترغیب کنند…
آیا شخصیت کاریزماتیک داشتن اکتسابی است؟
مطمئنم که توقع ندارید الان بگویم که: شخصیت کاریزماتیک داشتن، موضوعی کاملاً ذاتی است و قاعدتاً قابل کسب نیست!
خانم اولیوا فاکس (Olivia Fox Cabane) که فعالیت‌های زیادی در زمینه‌ی مفهوم کاریزما داشته‌اند، در یکی از سخنرانی‌هایشان خیلی جالب این موضوع را توضیح می‌دهند:
ممکن است برخی افراد ذاتاً شخیصتی کاریزماتیک داشته باشند، اما کاریزما مجموعه‌ای از رفتارها، صفات و مهارت‌ها است برخلاف تصور اکثر افراد که گمان می کنند کاریزما ذاتی و درونی است ، بخشی از آن هم آموختنی است.
خانم اولیوا فاکس در کتاب معروف خود به نام افسانه کاریزما (The Charisma Myth) در ۱۳ فصل به موضوع کاریزما پرداخته اند و یکی از موضوعات جالب این کتاب، پرداختن به این موضوع است که زندگی یک شخصیت کاریزماتیک به چه صورت است؟
ویژگی بسیار جالب این کتاب، گام‌های اجرایی بسیار ساده و چند خطی در هر صفحه است که دقیقاً پیشنهادهایی واضح برای داشتن شخصیت کاریزماتیک را مطرح می‌کند.
همانطور که در می‌دانید در مراحل پایانی آماده سازی یک دوره آموزشی با مضمون کاریزمای برای مدیران و رهبران سازمان‌ها هستم و حتماً از مطالب این کتاب برای شما عزیزان اطلاعاتی ارائه خواهم کرد.
شخصیت کاریزماتیک برای چه کسانی مفید است؟
این سوال بسیار خوبی است که بدانیم اصلاً آیا لازم است که شخصیت کاریزماتیکی داشته باشیم یا خیر؟ نظر شخصی من این است که:
اگر هدف بزرگی داریم و می‌خواهیم اثری ماندگار از خود برجای بگذاریم، بدون شک نیاز داریم که افراد دیگری نیز ما را در مسیر هدف همراهی کنند و این همراهی بدون شک از طریق کاریزما محقق خواهد شد
اما حتی اگر نمی‌خواهیم که شخصیتی کاریزماتیک داشته باشیم و یا اصلاً به آن نیازی نداریم، به قول بیل گیتس:
اگر نمی‌توانید کاری را عالی انجام دهید، حداقل کاری کنید که عالی به نظر برسد!
بنابراین دانستن مهارت‌های کاریزما و بهره بردن از آنها بدون شک می‌تواند یک موضوع بسیار مهم باشد.
چطور شخصیتی کاریزماتیک داشته باشیم؟
با این تفاسیر هر کسی می‌خواهد که شخصیت کاریزماتیک داشته باشد اما کمتر کسانی هستند که موفق می‌شوند چنین شخصیتی داشته باشند.
در ادامه چند تکنیک بسیار مهم در رابطه با کاریزما و داشتن شخصیت کاریزماتیک را بیان می‌کنیم.
- داشتن فن بیان خوب: مطمئناً یکی از مهم‌ترین نمودهای داشتن شخصیت کاریزماتیک، مهارت‌های کلامی، فن بیان و نفوذ این افراد است. عموماً افراد دارای کاریزما با مهارت‌های کلامی خود می‌توانند بسیار اثرگذار باشند و اینقدر مسلط پیام خود را منتقل می‌کنند که بسیاری از افراد می‌گویند که: اصلاً نمی‌تونم نه بهش بگم!
- مهارت دیگر داشتن اطمیمنان است! افراد کاریزماتیک عموماً اطمینان زیادی به خود دارند و تردید و شک کمی دارند و این اطمینان از داشتن یک هدف مشخص نشات می‌گیرد. حالا سوال اینجاست که آیا شما هدف و برنامه مشخصی دارید؟ وقتی هدف و برنامه ما مشخص نباشد و ندانیم که به کجا می خواهیم برویم. چطور می‌توانیم مطمئن باشیم!
- اصیل بودن سومین ویژگی افراد با کاریزما است. شما می‌توانید افراد کاریزماتیک را سبک‌ها و منش‌های مختلف را ببینید که با یکدیگر بسیار متفاوت هستند. برخی لباس های بسیار خاص می‌پوشند و برخی مثل گاندی، لباسی کاملاً معمولی اما نکته اینجاست که هر کدام در روش خود مطمئن و اصیل هستند و از کسی تقلید نمی‌کنند. یعنی اگر فلسفه کاری را از این افراد بپرسید حتماً به شما خواهند گفت که چرا کاری را انجام می‌دهند و درگیر تقلید نمی‌شوند.
منبع : سایت استاد بهرامپور
