نشان استاندارد گرفتن از مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران دارای شرایط و مراحلی است که صاحبان مراکز و مؤسسات تولیدی و خدماتی باید از آنها اطلاع داشته باشند.
معنی نشان استاندارد در ارتباط با موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران که مسئولیت قانونی تهیه و تدوین استانداردهای ملی را بر عهده دارد مشخص میشود. نشان استاندارد به منظور ایجاد نظم، قاعده و قانون در تولید کالاها و محصولات تجاری صورت میگیرد. به این معنا که ویژگیهای لازم در تولید یک فراورده یا انجام خدمات تعیین و تدوین میشود.
انواع نشان استاندارد
نشان استاندارد برای محصولات در دو نوع حداقلی و حداکثری دسته بندی میشود:
- استاندارد حداقلی: مفهوم حداقلی استاندارد برای محصولات بدین معناست که محصولات از حداقل معیارهای لازم از نظر بهداشت، کیفیت و سلامت برخوردار هستند و داشتن علامت استاندارد ایران بیانگر این امر است که برای کالاهای تولید شده حداقل این الزامات رعایت شده است.
- استاندارد حداکثری: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نشان استاندارد جدیدی را مطرح نموده که «ایمنی و سلامت وزارت بهداشت» یا «سیب سبز» نام گرفته و برای محصولاتی است که حداکثر ایمنی و سلامت تغذیه را رعایت کرده باشند و نه حداقل آن را. محصولاتی که دارای این علامت هستند نشان میدهند که از نظر وزارت بهداشت، بالاترین کیفیت‌ها را کسب نمودهاند.
نحوه اخذ نشان استاندارد
برای اخذ نشان استاندارد باید اصول زیر رعایت شود:
- داشتن مجوز فعالیت مطابق با فرآورده ای که واحد قصد تولید آن را دارد، الزامی میباشد. برای مثال برای تولید یخچال نمی توان از مجوز ماشین لباسشویی استفاده کرد و باید در ابتدا برای تولید درخواستی از صنایع و یا اتحادیه صنفی مربوطه درخواست گواهی فعالیت و یا پروانه کسب مطابق با محصول تولیدی را نمود.
- دریافت راهنمای پروانه استاندارد اجباری الزامی میباشد. در واقع داشتن مجوز صنایع و یا جواز اتحادیه برای اخذ نشان استاندارد ضرورت دارد و بدون داشتن آن مجوز فعالیت صادر نخواهد شد. در استانهای مختلف قوانین و روش اخذ مجوز متفاوت است که متقاضیان میتوانند به ارگان مربوطه مراجعه نمایند.
- داشتن مکانی برای فعالیت و همچنین امکانات کافی برای خط تولید و کنترل کیفیت یکی دیگر از مواردی است که برای اخذ نشان استاندارد الزامی میباشد. واحد تولیدی مجاز است تا یک خط کوچک مونتاژ بی نهایت داشته باشد و قطعات را از بازار و یا سایر واحدهای تولیدی خریداری نماید و مالک کارخانه بودن و یا تمامی محصول را بصورت کامل تولید نمودن الزامی ندارد.
- درخواست کتبی مبنی بر تقاضای دریافت پروانه استاندارد از اداره کل استاندارد استاند مربوطه جهت اخذ مجوز تولید آزمایشی و نمونه برداری از خط تولید الزامی است. در این شرایط، تولید آزمایشی بسته به نوع محصول در تعداد محدودی به واحد اجازه تولید داده میشود و واحد تولیدی به هیچ عنوان حق عرضه کالای تولید شده بیشتر از آنچه که به او اجازه داده شده را ندارند.
- متقاضیان اخذ نشان استاندارد باید با مراجعه به استاندارد و اطلاع از شماره کتاب استاندارد ملی مربوطه آن را تهیه و رعایت کنند. مجموعه قوانین مندرج در کتاب استاندارد الزامی است و معیار دریافت تاییدیه از آزمونهای استاندارد با بندهای استاندارد ملی مطابقت کامل دارد و در صورت عدم تطابق، نتیجه آزمون مردود میشود.
- استخدام کارشناس کنترل کیفیت با حداقل تحصیلات کارشناسی در رشته اعلامی توسط برای واحد تولیدی لازم است که موسسه استاندارد باید اقدامات لازم را انجام و درخواست خود را بشکل کتبی به اداره کل استاندارد استان مربوطه ارائه دهد. پس از تایید صلاحیت نامبرده و طی دوره تخصصی آزمونها و قبولی، صدور تایید صلاحیت برای واحد مذکور انجام میشود.
- یکی دیگر از نکاتی که برای اخذ نشان استاندارد باید به آن توجه شود، دارای بودن علامت تجاری ثبت شده در اداره کل ثبت علائم کشور است و تولید کننده باید تصدیق مالکیت علامت تجاری را به اداره استاندارد تحویل دهد.
- واحد تولیدی موظف است تا مطابق با نوع محصول و آزمونهای مربوطه در محل تولید آزمایشگاه مجهز به تسترها و دستگاههای آزمون تخصصی آن محصول را تهیه کند و مکانی را نیز جهت تاسیس آزمایشگاه کنترل کیفیت برقرار نماید تا در حین اخذ نشان استاندارد و پس از دریافت، مسئول کنترل کیفیت در آن کیفیت کالا را کنترل کند. کامل بودن و کالیبره بودن تجهیزات باید توسط اداره استاندار تایید شود.
- تنظیم نظامنامه کنترل کیفیت از مجموعه اصول و نکاتی است که برای تولید فراوردهها در محل تولید به منظور ایجاد قوانین درون سازمانی برای کنترل مستمر کیفیت و افزایش راندمان و رسیدن به کیفیت پایدار، ضرورت دارد.
پس از گرفتن نشان استاندارد ، واحدهای تولیدی مورد بازرسی قرار میگیرند و در صورت عدم تطابق محصولات با استاندارد تعیین شده، پروانه استاندارد صادره باطل میگردد. مدت اعتبار نشان استاندارد، یک سال است که واحد تولیدی باید هر سال نسبت به تمدید پروانه و واریز وجه اعتبار اقدامات لازم را انجام دهد.
منبع: sabtsherkat.ir
