مسئولیت اجتماعی شرکت ها و سازمان ها در حفاظت از محیط زیست

مسئولیت اجتماعی شرکت ها و سازمان ها در حفاظت از محیط زیست ، یکی از جنبه های مسئولیت اجتماعی یا تعهدات اجتماعی  و محیطی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی است که بر اثرات زیانبار و مخرب عملکرد آن ها بر محیط زیست تمرکز دارد.

مسئولیت اجتماعی  (corporate social responsibility) یا تعهدات اجتماعی  و محیطی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی  ، یک جنبش جدید و نوظهور در حوزه کسب و کار است که با عوامل اجتماعی و محیطی در تصمیمات تجاری شرکت ها ورود پیدا کرده است .

در دهه های اخیر یکی از مباحث مدیریتی دراقتصاد مدرن، موضوع مسئولیت اجتماعی یا تعهدات اجتماعی شرکت می باشد که به عنوان یک الگوی غالب و مسلط در حوزه اداره شرکت ها تبدیل شده است. این موضوع درحال حاضر درکشورهای توسعه یافته به شدت توسط دولت ها وحکومت ها ، شرکت ها و بنگاه های بزرگ ومعتبر جهانی، جامعه مدنی ، سازمان های بین المللی و مراکز دانشگاهی و علمی دنبال می شود.

مسئولیت اجتماعی یا تعهدات اجتماعی شرکت چیست؟

مسئولیت اجتماعی یا تعهدات اجتماعی شرکت در شرکت ها و بنگاه های بزرگ، نوعی استراتژی تجاری به حساب می آید. با افزایش عملکرد اجتماعی و محیطی در ابعاد اقتصادی، منافع کلیه ذی نفعان شامل سهامداران ، مشتریان ، کارکنان ، سرمایه گذاران و عموم مردم جامعه، در سیاست ها و عملکرد شرکت منعکس می گردد.

بنابراین بهترین نوع نگرش در این زمینه ، نگرش شهروندی است . به عبارت دیگر یک شرکت تجاری همواره خود را جزئی از اجتماع دانسته و نسبت به آن جامعه احساس مسئولیت دارد . مسئولیت اجتماعی با ورود خود ، یک چارچوب حاکمیت اخلاقی را به فعالیت های شرکت اضافه می کند که براساس آن وضعیت جامعه بهتر شده و از تخریب و ضعیف شدن محیط و جامعه جلوگیری می کند.

شرکت­ها و سازمان ها مانند شهروندان جامعه به این درک رسیده ­اند که آن­ها توسط جامعه به وجود  آمده اند و قوانین جاری خود را از جامعه­ ای می ­گیرند که در آن فعالیت می­ کنند. آن­ها باید از نقش، محدوده و هدفشان در کنار درک کامل تأثیرات و مسئولیت ­های زیست ­محیطی و اجتماعی اطلاعات کامل داشته باشند.

مسئولیت اجتماعی یا تعهدات اجتماعی شرکت (CSR) را  به چهار جنبه ی مسئولیت اجتماعی زیست محیطی، سرمایه انسانی ، خیرخواهانه و اخلاقی تقسیم  کرده اند که مهم ترین آن ها مسئولیت اجتماعی زیست محیطی است.

مسئولیت اجتماعی شرکت ها و سازمان ها در حفاظت از محیط زیست

این نوع از مسئولیت اجتماعی یعنی مسئولیت اجتماعی شرکت ها و سازمان ها در حفاظت از محیط زیست ، بر اثرات زیانبار و مخرب عملکرد و تولیدات شرکت ها بر محیط زیست تمرکز دارد. شرکت ها با هدف کاهش تولیدات عوامل مضر بر محیط زیست به واسطه تولید محصولات، در مراحل تولید خود نوآوری می کنند.

حفاظت از محیط زیست مقوله ای است که امروزه به شدت مورد توجه همگان بویژه شرکت هایی است که در این زمینه فعالیت می کنند.

امروزه فعالیت بسیاری از صنایع به سمت و سویی پیش می روند که مغایر با محیط زیست و حفظ آن است. اینجاست که نقش ایجاد کسب و کار سبز بسیار حائز اهمیت است چرا که در هر زمان ممکن است محصول نهایی یک شرکت سبب تخریب محیط زیست شود.

نوآوری شرکت ها در حفاظت محیط زیست

نقش مسئولیت اجتماعی در حفظ محیط زیست بسیار مهم است؛ بدین جهت گسترش شرکت های خلاق جزو برنامه های اصلی توسعه به شمار می آید.

منظور از خلاقیت در اینجا این است که شرکت بتواند با رعایت قوانین و موازین موجود مربوط به حفاظت محیط زیست، تولیدات شرکت خود را به گونه ای توسعه دهد که سازگار با محیط زیست باشد و زباله ها و دود حاصل از تولید محصول موجب آلودگی های محیط زیست نشود. اینجاست که خلاقیت و نوآوری به ایجاد یک محیط تمیز و بدون آلایش کمک شایانی می کند.

نحوه نظارت مردم برعملکرد شرکت ها

در نهایت مسئولیت اجتماعی شرکت ها و سازمان ها در حفاظت از محیط زیست به ما این چنین می گوید:

• شکل کالاهای تولیدی یک شرکت را مورد بررسی قرار دهیم که آیا این کالاها در صدد تخریب محیط زیست هستند یا خیر.
• شرکت مورد نظر تا چه حد توانسته است آلاینده های کمتری تولید کند.
• آلودگی صوتی نیز به اندازه دیگر آلاینده ها، محیط زیست را آلوده می کند. بهتر است که کالای تولید شده و یا خدمات ارائه شده توسط یک شرکت به گونه ای نباشد که این آلاینده ها را افزایش دهد.
• آیا محصولاتی که این شرکت و یا کارخانه تولید می کند به گونه ای است که کاغذ کمتری مصرف کند؟
• نکته ی دیگری که بر آلودگی محیط زیست اثر می گذارد استفاده بی رویه از منابع انرژی مختلف است. دقت داشته باشیم که شرکت و کارخانه مورد نظر تا چه حد مصرف گاز و برق و آب را کاهش داده است و یا بهینه سازی کرده است.

خلاصه مطلب این که تمامی فعالیت های شرکت های مختلف و محوریت آن ها باید به گونه ای باشد که کوچک ترین آسیب ها به طبیعت نیز بهینه سازی و کنترل شود و با این اقدام محیط زیست از هرگونه آسیب فیزیکی در امان باشد تا با رعایت موازین اخلاقی، طبیعتی پاک و سالم را به آیندگان هدیه دهیم.

سید رضا جمشیدی