عدد هفت در میان اعداد، از دیرباز مورد توجه اقوام و مذاهب مختلف جهان بوده و از میترائیسم سرچشمه گرفتهاست. وجود برخی عوامل طبیعی مانند تعداد سیارههای مکشوف جهان باستان و همچنین رنگهای اصلی و امثال آن تأیید کننده برتری جنبه مابعد طبیعی آن گردیده است.
اهمیت عدد هفت در تمدن های قدیم
بسیاری از فرهنگها و تمدنهای قدیم و جدید، برای عدد هفت احترامی بیش از سایر اعداد قائلند. ایام هفتگانه هفته در بین بیشتر مردم جهان، عقیده به طبقات هفتگانه آسمان و زمین ، هفت بار زنده شدن انسان در مذهب برهما، هفت قدم همراهی عروس و داماد در هند، هفت فرشته مقرب زرتشتیان، هفت نر و ماده در تورات، هفت روح پلید و هفت گناه کبیره مسیحیت، طبقات هفتگانه آسمان در اسلام، هفت گاو لاغر و هفت گاو فربه در روایت یوسف در قرآن، قراء سبع (هفتگانه) قرآن، قرارگرفتن هفت قسمت بدن در سجده نماز مسلمانان بر زمین، هفت وادی سلوک در تصوف، هفت انسان نقش شده در بالای درب آرامگاه داریوش هخامنشی، هفت خوان رستم در شاهنامه، پلههای هفتگانه آرامگاه کورش کبیر در پاسارگاد همگی از همین نمونهاند.
در ادبیات فارسی نیز عدد هفت نقش مهمی دارد. هفت پیکر نظامی و هفت اورنگ جامی از کتب معتبر شعر فارسی و هفت شهر عشق در متون ادب فارسی از آن جمله هستند. در فرهنگ امروزه نیز عدد هفت نشانگر زیادی و بیشی است: هفت قلم آرایش، مجلس هفتمین روز درگذشت، هفت پشت دورتر نیز مثالهایی از این دست هستند.
نقش اسرارآمیز عدد هفت در میان اقوام مختلف
رقم اسرارآمیز و مقدسگونه هفت، از ترکیب دو عدد سه و ۴ ایجاد شدهاست که بنابر حکمت فیثاغورثی و زمانی بسیار دورتر از آن، اعدادی خوشیمن شناخته میشدند. به عقیده بابلیان، مصریان و تمدنهای باستانی دیگر، به وجود هفت سیاره مقدس اعتقاد داشتند. در زبان عبری واژه قسمخوردن، به طور تحتاللفظی به معنای قرارگرفتن تحت نیروی هفت چیز است که برگرفته از هفت میشی است که در پیمان میان ابراهیم نبی و ابی ملک در بیرشیبا بدان اشاره شدهاست.
هرودوت نیز به یک قسم عربی اشاره کرده که در آن هفت سنگ به خون آغشته میشوند. آفرینش جهان در هفت روز انجام شد، هفت بار چرخیدن به دور کعبه برای طواف کعبه، هفته هفت روز دارد، هفت حسن خداداد، هفت گناه کبیره در مسیحیت، هفت مرحله در زندگی انسان، هفت طبقه بهشت و جهنم و مثالهای بیشمار دیگری در میان ادیان، ملل و اعصار مختلف از جمله مصادیق حضور جادویی عدد هفت در زندگی و مرگ انسانها هستند.
جایگاه عدد هفت در دین اسلام
بر اساس آیات قرآن و مفسران احادیث، بالاترین درجهٔ سعادت معنوی، ورود به طبقهٔ هفتم بهشت است. مسلمانان به وجود هفت طبقه یا مرحله آمرزش و بهشتیشدن اعتقاد دارند. این طبقات هفتگانه همانهایی هستند که پیامبر اسلام (ص) در شب معراج خود، سوار بر «بُراق»، آنها را طی کردهاست.
بالاترین درجهٔ بهشت، فردوس است و پیامبر اسلام گفتهاست که «اگر میخواهید از خداوند چیزی طلب کنید، فردوس را طلب کنید.»
بر اساس آیات و روایات، جهنم ۷ طبقه دارد: سقر، سعیر، لظی، حطمه، جحیم، جهنم و هاویه.
عدد هفت در قرار گرفتن هفت عضو بدن نمازگزار بر روی زمین هنگام سجده در نماز
طواف کعبه و همچنین انجام عمل سعی و صفا به تعداد هفت مرتبه
هفت راوی قرآن کریم که عبارتند از : ۱- نافع بن عبدالرحمن ۲- عبدالرحمن بن کثیر ۳- ابوعمروبن العلاء ۴- عبدالله بن عامر ۵- عاصم بن ابی النجود ۶- حمزه بن حبیب ۷- کسائی علی بن حمزه
عدد هفت در قرآن کریم که به هفت بخش تقسیم شدهاست.
قاریان هفتگانه قرآن
قاریان هفتگانه یا قراء سبعه، ۷ تن از روخوانان سرشناس قرآن، کتاب مقدس اسلام بودند که در نیمه سدهٔ دوم هجری قمری میزیستند.
منبع: ویکی پدیا