«دانستنی آنلاین»- محمد قاسمی:یکی از مهم ترین پیامدهای توافق ایران و عربستان بهبود رابطه ایران با کشورهای عربی بوده است. در این میان احتمال تشکیل نیروی مشترک نظامی برای حفاظت از خلیج فارس و تنگه هرمز و گرم شدن روابط بین ایران و کشورهای مهم عربی از جمله مصر و امارات متحده عربی از جمله مهم ترین این پیامدها بوده است. این در حالی است که ارتباط ایران با مصر از بسیاری جهات از اهمیت بیشتری برای منطقه خاورمیانه برخوردار است.
بعد از انقلاب اسلامی ایران به دلیل روابط دوستانه ای که میان محمد رضا پهلوی و انورسادات ، رئیس جمهور وقت مصر وجود داشت ، محمد رضا پهلوی بعد از انقلاب ایران به دعوت انور سادات به مصر رفت . از همان زمان روابط دیپلماتیک و سیاسی ایران ومصر قطع شد . این تنها دلیل قطع روابط ایران و مصر نبود ، بلکه بعد از ترور انور سادات توسط خالد اسلامبولی ، ایران در استقبال از ترور انور سادات، خالد اسلامبولی، قاتل وی را یک «شهید» نامید و خیابان وزرای سابق در تهران را به نام وی نامگذاری کرد . واکنش ایران در قبال ترور انور سادات روابط ایران و مصر را تاریک تر از قبل کرد . اما در 44 سال گذشته تلاش هایی از جانب هر دو کشور انجام شده مبنی بر ایجاد روابط دیپلماتیک میان ایران و مصر که متاسفانه با شکست مواجه شده است. از جمله مواردی که می توان نام برد تلاش های بود که در سال 1382 توسط بعضی از خیرخواهان جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت و تنها قدم باقی مانده ، برای ایجاد روابط دوستانه با مصر تغییر نام خیابان خالداسلامبولی بود که با مخالفت و مقاومت تعدادی از تندرو ها این تغیر نام صورت نگرفت و رابط ایران و مصر هچنان تاریک باقی ماند.
اما بعد از گذشت 44 سال و با ورود سلطان عمان به ایران و دیدار با مقام معظم رهبری و استقبال هر دو کشور مبنی بر ایجاد روابط دیپلماتیک بین ایران و مصر احتمال ایجاد روابط دوستانه میان جمهوری اسلامی ایران و مصر بیشتر از همیشه شده است . عده ای احتمال می دهند تلاش های اخیر مبنی بر ایجاد روابط دوستانه با مصر همانند تلاش های سابق بی نتیجه بماند اما این احتمال بسیار ضعیف است زیرا شرایط داخلی و خارجی ایران با سال های قبل متفاوت شده است . تا جایی که گروهای تندرو ی داخلی، نیز به این نتیجه رسیده اند که برای برون رفت از شرایط کنونی و بهبود روابط اقتصادی و سیاسی ایران باید با کشور های جهان و به خصوص کشور های اسلامی روابط حسنه ای برقرار کند . همچنین در گذشته قبل بعضی از گروه های سیاسی داخلی ایران ایجاد روابط دوستانه با کشور مصر توسط حزب سیاسی رقیب را شکستی برای خود قلمداد می کردند و با توجه به این که دیگر این نگرانی از بین رفته است ظاهرا مانع جدی دیگری از جانب ایران برای برقراری روابط دیپلماتیک با مصر وجود ندارد.
همچنین یکی از موانعی که برای برقراری روابط دیپلماتیک ایران و مصر وجود داشته است مخالفت عربستان مبنی بر تعامل کشور های عربی با ایران بوده است و بعد از توافق ایران و عربستان این مخالف ها دیگر وجود ندارد.
از طرف دیگر مصر نیز برای ایجاد روابط دوستانه با ایران انگیزه های بیشتری نسبت به قبل دارد از جمله آنکه عبدالله العشعل معاون سابق وزارت امور خارجه مصر در یک مصاحبه بیان داشته است:« از سرگیری روابط با ایران مزایای اقتصادی مانند رونق گردشگری برای مصر به همراه خواهد داشت. معاملات تجاری می‌تواند برای اقتصاد مصر موهبت باشد».
همچنین گمانه زنی های نیز وجود دارد مبنی بر این که ایجاد روابط دوستانه دیپلماتیک بین ایران و مصر نتیجه توافق ایران و عربستان و برقراری روابط حسنه با کشور عربستان است از این رو که مصر نیز به پیروی از عربستان خواستار روابط دیپلماتیک با ایران است .
البته شایان ذکر است که برقراری روابط دوستانه ایران و مصر نمی تواند از نظر اقتصادی برای ایران اهمیت قابل توجه ای داشته باشد اما اگر برقراری این روابط مقدمه ای باشد برای برقراری روابط دیپلماتیک با دیگر کشور های عربی قطعا در بهبود وضعیت اقتصادی ایران نقش به سزایی دارد.
احتمال می رود بعد از برقراری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان و همچنین بعد از برقراری روابط دیپلماتیک ایران و مصر بتوان با دیگر کشور های عربی نیز روابط دیپلماتیک دوستانه ای برقرار کرد.ایجاد روابط دیپلماتیک حسنه بین ایران و کشور های عربی از جهات مختلفی برای ایران حایز اهمیت است؛ از جمله این که روابط دوستانه با کشور های عربی تاثیر بسزایی در امنیت سیاسی داخلی و همچنین امنیت سیاسی خارجی ایران می تواند داشته باشد و از لحاظ اقتصادی گشایش های قابل توجه ای را برای ایران رقم خواهد زد . از این رو احتمال بسیار زیادی وجود دارد که مقامات ایرانی به توافق ایران و مصر مبنی بر برقراری روابط دیپلماتیک جامعه عمل بپوشانند. از طرفی سخنان مقام معظم رهبری در دیدار با سلطان عمان مبنی بر اینکه «ما از موضوع بر قراری روابط دوستانه با مصر استقبال می کنیم و مشکلی در این زمینه نداریم» این احتمال را دو چندان می کند.
شنیده ها حاکی از آن است که سفارت های ایران و مصر در دو کشور به زودی بازگشایی می شود و بعد از آن دیدار سران این دو کشور اتفاق خواهد افتاد. که این اخبار نوید بخش روز های بهتری است.
