منظومهٔ شمسی یا سامانهٔ خورشیدی (به انگلیسی: Solar system) سامانهای دربرگیرندهٔ یک ستاره به نام خورشید و شماری اجرام آسمانی دیگر است که در مدارهایی مستقیم یا غیر مستقیم پیرامون آن میگردند.
سامانهٔ خورشیدی دارای هشت سیاره (تیر، ناهید، زمین، بهرام (مریخ)، هرمز (مشتری)، کیوان (زحل)، اورانوس و نپتون) و پنج سیارهٔ کوتولهٔ تاکنون شناختهشده (سرس، پلوتو، هائومیا، ماکیماکی و اریس) است. چهار سیارهٔ نخست، سیارات درونی یا زمینسان هستند و بیشتر از سنگ ساخته شدهاند و از چهار سیارهٔ دیگر مشتری و کیوان سیارات بیرونی یا غولهای گازی هستند و بیشتر از گازهای هیدروژن و هلیوم ساخته شدهاند و اورانوس و نپتون غولهای یخی هستند. علاوه بر این اجرام، سامانهٔ خورشیدی دربرگیرندهٔ اجرام دیگری از جمله ماهها، سیارکها، شهابوارها، شهابها، شهابسنگها و دنبالهدارهاست. سامانهٔ خورشیدی همچنین دارای مناطق خاصی از جمله کمربند سیارکها، کمربند کویپر و دیسک پراکنده (سامانه خورشیدی) است.
آلوارو گراسیا مونتایا هنرمندی است که اخیراً یک انیمیشن اعجاب انگیز از مقایسه اندازه برخی از مهم ترین اجرام منظومه شمسی ساخته است.
این انیمیشن اعجاب انگیز از منظومه شمسی را ببینید.