آنفلوآنزا شایع ترین بیماری ویروسی فصل سرماست که دستگاه تنفسی را درگیـر می‌کند و شدیداً مسری است. مدت زمان شروع علائم از زمان وارد شدن ویروس به بدن ۴۸-۲۴ ساعت است. سه نوع اصلی ویروس آنفلوانزا (A,B,C) وجود دارد، اما این ویروس ها توانایی جهش به انواع گوناگونی را دارند .شیوع ناگهانی انواع مختلف آنفلوانزا تقریباً هر زمستان رخ می‌دهد ولی شدت آنها متفاوت است.
علائم بیماری
آنفلوانزا شایع ترین سرماخوردگی است که شیوع ویروس آن از اول فصل پاییز آغاز و تا اواخر اردیبهشت ماه ادامه دارد. آنفلوآنزا به صورت بیماری واگیردار گریبانگیر همه گروه های سنی می‌شود. تب و لرز، سردرد، دردهای عضلانی و استخوانی از جمله کمردرد، ضعف، خستگی و کوفتگی، سرفه‌های خشک (که بعضاً ممکن است با خلط همراه باشد)، گلودرد، خشونت صدا و آبریزش بینی، از علایم شایع بیماری هستند. عفونت های باکتریایی از جمله برونشیت یا ذات‌الریه از عوارض احتمالی بیماری است. این عفونت ها ممکن است خصوصاً در افرادی که بیماری مزمن دارند یا افراد بالای ۶۵ سال، خطرناک باشند.
تفاوت آنفلوانزا و سرماخوردگی
سرماخوردگی و آنفلوانزا علائم مشابهی دارند؛ با این تفاوت که سرماخوردگی معمولا خفیف تر است و ممکن است بدون تب و یا با تب پایین باشد اما آنفلوانزا به طورناگهانی شروع می‌شود و با تب بالا همراه است. همچنین مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا آنفلوانزا بهبود یابد اما این مدت در سرماخوردگی کوتاه تر است.
علت سرما خوردگی و آنفلوانزا چیست؟
بیش از ۱۰۰ نوع ویروس مختلف می‌توانند سرماخوردگی ایجاد کنند. اما ویروس هایی که باعث آنفلوانزا می‌شوند زیاد نیستند. همین مطلب یعنی انواع کم ویروس هایی که باعث آنفلوانزا می‌شوند باعث شده واکسن هایی تهیه شود که به پیشگیری از آنفلوانزا کمک می‌کنند. اما در مورد سرماخوردگی ساختن واکسن به دلیل تعداد زیاد ویروس ها میسر نیست.
استرس، خستگی شدید، تغذیه نامناسب، وجود بیماری اخیر که موجب کاهش مقاومت بدن شده باشد، بیماری مزمن، خصوصاً بیماری مزمن قلبی یا ریوی، حاملگی (سه ماه سوم)، افرادی که در یک محیط نیمه بسته زندگی می‌کنند، سرکوب ایمنی ناشی از دارو یا بیماری و مکان های شلوغ به هنگام بروز همه‌گیری از عوامل افزایش دهنده خطر هستند.
راههای انتقال بیماری
ویروس به راحتی از طریق ترشحات تنفسی ازجمله عطسه و سرفه و نیز از طریق تماس نزدیک، نظیردست دادن و روبوسی ، از فرد بیمار به افراد سالم منتقل می‌شود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
در بیشتر موارد، نیازی به دیدن پزشک نیست. شما می‌توانید علائم را با اقدامات درمانی اولیه درمان کنید. ولی اگر مواردی از قبیل، افزایش تب یا سرفه، وجود خون در خلط، گوش درد، تنگی نفس یا درد قفسه سینه، ترشحات غلیظ از بینی، سینوس ها یا گوش ها، درد سینوس، درد شدید در صورت یا پیشانی، درد یا سفتی گردن، سرماخوردگی -که بیش از ۱۰ روز طول کشیده است- ، تنفس کوتاه، خشونت صدا، سوزش گلو یا سرفه مداوم، خس‌خس سینه به هنگام درمان رخ دهند، برای درمان کامل و درست باید حتماً به پزشک مراجعه کنید. زیرا این علائم نشان دهنده عفونت شدید و عارضه‌دار شدن سرماخوردگی می‌باشند.
درمان
در صورتی که هیچ عارضه‌ای رخ ندهد، در عرض۱۰-۷ روز خود به خود بهبود می یابد . اگر عارضه‌ای رخ دهد، درمان با آنتی‌بیوتیک معمولاً ضروری است، و بهبود ممکن است ۶-۳ هفته به درازا انجامد. مصرف دارو حتماً باید با صلاحدید و تجویز پزشک انجام شود.
اقدامات درمانی اولیه
اقدامات زیر برای کاهش علائم و بهبود بیماری مؤثر است:
• استراحت در منزل بویژه در هنگام تب: بهترین درمان برای آنفلوانزا استراحت است. استراحت کمک می‌کند تا بدن با ویروس بخوبی مبارزه کند.
• استفاده از مایعات فروان مانند آب، آب میوه و سوپ رقیق
• غرغره آب یا آب نمک ولرم چند بار در روز باعث می‌شود سوزش گلو بهبود یابد.
• خودداری از استمعال دخانیات، سیگار و الکل
• استفاده از قطره‌های بینی حاوی آب و نمک برای تخفیف گرفتگی بینی، مؤثر است. قطره‌های بینی که حاوی آب و نمک (سرم فیزیولوژی) هستند، به کاهش ترشحات بینی و مرطوب شدن پوست داخل بینی کمک می‌کنند.
• برای افزایش رطوبت هوا از یک دستگاه بخور استفاده نمایید. رطوبت کمک می‌کند تا ترشحات ریه رقیق و بنابراین راحت‌تر تخلیه شوند. دستگاه را روزانه تمیز کنید.
• برای جلوگیری از سرایت بیماری به دیگران، دستان خود را مرتباً بشویید، خصوصاً پس از فین کردن یا پیش از دست زدن به غذا یا مواد غذایی.
• روی عضلاتی که دچار درد هستند کمپرس گرم یا صفحه گرم کننده بگذارید.
اقدامات دارویی
هیچ درمان یا داروی خاصی برای بهبود سرماخوردگی و آنفلوانزا وجود ندارد. آنتی‌بیوتیک ها، ویروس ها را از بین نمی‌برند. بعضی از داروها فقط به برطرف شدن علائم آنفلوانزا و سرماخوردگی کمک می‌کنند. البته بهتر است قبل از استفاده از هرگونه دارویی ، با پزشک مشورت کنید.
• داروهای ضد التهاب و آرام بخش ها: معمولاً درد را بهبود بخشیده، تب را پایین می‌آورند. بعضی از این داروها شامل استامینوفن، آسپرین، ایبوبروفن، کتوبروفن و ناپروکسن می‌باشند. ازمصرف خودسرانه آسپرین خودداری کنید. خصوصاً بچه ها و کودکان نباید آسپرین بخورند. مصرف آسپیرین – خصوصاً در کودکان – به هنگام بروز یک بیماری ویروسی ممکن است باعث به وجود آمدن نشانگان رای شود. نشانگان رای یک نوع آنسفالیت (التهاب مغز)است. همچنین آسپرین می‌تواند باعث عوارضی چون حساسیت های پوستی و مشکلات گوارشی شود.
• داروهای ضد سرفه: در صورتی که سرفه شما حاوی ترشحات است از داروهایی که باعث قطع سرفه می‌شوند، – مثل دکسترومتورفان- استفاده نکنید.
• اکسپکتورانت ها (خلط‌آور :(که موجب رقیق تر شدن ترشحات گلو می‌شوند و باعث می‌گردند هنگام سرفه این ترشحات راحت تر خارج شوند. یکی از انواع این داروها گایافنزین است.
• اسپری‌های بینی یا ضد احتقان‌ها (رفع‌کننده گرفتگی بینی و گلو ( : و ضد احتقان هایی که به داخل بینی ریخته می‌شوند. نمونه‌ای از این داروها پسودوافدرین است.
رژیم غذایی
• معمولاً اشتها به هنگام آنفلوانزا کم می‌شود. شاید در ابتدا فقط اشتها به مایعات داشته باشید، پس از مدتی به وعده‌های غذایی کوچک حاوی مواد نشاسته‌ای بدون ادویه (نان سوخاری، برنج، پوره، غلات پخته شده، سیب‌زمینی پخته) اشتها پیدا کنید.
• روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید (خصوصاً اگر تبتان بالا باشد). نوشیدن مایعات بیشتر مثل آب میوه، چای و نوشیدنی‌های غیر گازدار نیز به رقیق شدن ترشحات کمک می‌کنند.
• استفاده از مواد غذایی حاوی ویتامین C در کاهش طول مدت بیماری مؤثر است.
• از مصرف غذاهای چرب، سرخ کرده و ادویه‌دار بپرهیزید.
منبع مطالب : https://daneshnameh.roshd.ir
