باران های مصنوعی
بحث باروری ابرها (Cloud Seeding) که بعنوان شاخهای از علم تعدیل آب و هوا(Weather Modification) شناخته میشود، در بسیاری از کشورهای جهان مورد آزمایش قرار گرفته و تکنولوژی مذکور به عنوان یکی از راه های استحصال آب در بسیاری از کشورها، ( که بحران آب را در پیش روی دارند) مطرح گردیده است و هر ساله در فصول مناسب طبق برنامهای منظم، اقدام به اجرای عملیات باروری مینمایند و در پایان دوره کاری، با استفاده از روش های آماری و ریاضی، عملیات را مورد ارزیابی قرار میدهند و راندمان افزایش بارش را محاسبه میکنند.
تعریف باران مصنوعی
باروری ابرها نوعی رفتار هوشمندانه با ابرها و سیستم های ابری در جهت افزایش بارش در ابرهایی است که فرایندهای بارش در داخل آنها در حال شکلگیری و اجرا است. به عبارت دیگر تولید باران با استفاده از هرعمل مصنوعی که با تحریک و تغییر در فرآیندهای درونی ابر همراهاست، باروری ابر نامیده میشود.معمولاً باروری ابرها با اضافهکردن موادی خاص بهنام عاملهای باروری انجام میشود.
فرآیند باروری ابرها
برای ایجاد باران مصنوعی باید عوامل ابر، رطوبت، دما و سایر شرایط جوی فراهم باشد. به هر حال با انجام باروری منظم ابرها، مقدار بارش را میتوان به میزان 5 تا 25 درصد افزایش داد. میدانیم مقدار بخار آب موجود در جو، در یک حجم مشخص با بالا رفتن دما افزایش می یابد. رطوبت نسبی یکی از معیارهای اندازه گیری بخار آب است.
رطوبت نسبی: درصدی از بخار آب موجود در هوا در مقایسه با بیشترین مقدار بخار آبی است که هوا می تواند در خود نگاه دارد. به عنوان مثال ، اگر دمای مجاور سطح زمین 25 درجه سانتی گراد و تراکم بخار آب نصف بیشترین مقدار موجود در آن درجه حرارت باشد، رطوبت نسبی 50 درصد خواهد بود.
وقتی حجم هوایی با مشخصات فوق سرد می شود، با صعود به ناحیه فشار هوای کمتر رطوبت نسبی افزایش می یابد. ضمن این که تراکم نسبی بخار آب و هوای خشک ثابت می ماند. در این حالت ، اگر دما به 12-16 درجه سانتی گراد برسد، رطوبت نسبی به صددرصد خواهد رسید که در این حالت می گوییم هوا اشباع شده است.
اگر سرد شدن ادامه یابد، میزان بخار اضافه به میزان مورد نیاز برای حفظ حالت اشباع به قطرات ابر تبدیل می شوند. قطرات ابر در اطراف هسته های میعان ابر به وجود می آید. ذرات هوا و نیز میکروسکوپی معلق در جو همیشه وجود دارند، آنهایی که نسبتا بزرگ و جاذبه الرطوبه هستند، به عنوان هسته های میعان ابر، مناسب تر هستند. از آنجایی که جو حاوی هسته های میعان زیادی است ، بنابراین بیشتر ابرها از قطرک های کوچک با تراکم زیاد تشکیل شده اند.
امروزه در برخی از کشورها ماشین تولید ابر مصنوعی و بارش باران از آن نیز یکی دیگر از اقدامات برای تولید ابر و بارش باران است که نمونه ای از آن را در ویدئوی زیر مشاهده می کنید.
منبع: الو دکتر