۱۰۰ میلیارد تومان برای یک تمبر
پایگاه خبری دانستنی آنلاین :در یک روز بارانی در اواسط ماه نوامبر در یک حراجی تمبر در ایالات متحده تمبری کوچک و قرمز رنگ به قیمت ۲ میلیارد دلار بهفروش رسید.
این تمبر که به «جِنی وارونه» مشهور است برای بار چندم با قیمتی بالاتر از قبل و به مبلغ ۲ میلیون دلار به فروش رسید.
پیش از این نیز بارها این تمبر که حاصل یک اشتباه چاپی بود با قیمت های گزافی به فروش رسیده بود؛ اما ماجرا چیست؟
برای شرح این ماجرا باید ابتدا در جریان ” تمبرهای ارور” قرار بگیرید.
تمبرهای ارور
“ارور” یک کلمه انگلیسی و به معنی خطاست. تمبرهای ارور نیز به معنی تمبرهایی هستند که در چاپ و تولید آن خطایی وجود داشته باشد.این تمبر ها به طور معمول از گردونه انتشار خارج و معدوم میشوند ،ولی گاهی بنا به دلایلی از جمله خطای انسانی و …معدودی از آنها در ادارات پست یا بازار تمبر باقی میمانند.از سویی یکی از مهمترین مسائل در افزایش و ارزش تمبرها ، مانند هر کالای دیگری کمیابی آنهاست. به همین علت تمبرهای ارور همیشه در بازار تمبر وحراجی ها قیمت بالایی دارند.
۱۰۰ میلیارد تومان برای یک تمبر
اکنون ماجرای تمبر وارونه جنی را از یک بعد از ظهرآفتابی ۱۴ مه ۱۹۱۸ بخوانید:
ویلیام تی رابی ۲۹ ساله یک مجموعهدار تمبر و کارمند بازار سهام بود که تمام آن بعد از ظهر را با کیفی در دست در در ترامواهای اطراف واشنگتن دی سی گذراند. او با این کیف ارزشمند در حال فرار از دست نمایندگان اداره پست ایالات متحده بود چون ۱۰۰ قطعه “تمبر ارور” را با خود حمل می کرد.
تمبرهایی که به دلیل اشتباه چاپی نباید از اداره پست خارج میشدند. ویلیام وقتی بالاخره در آخرین ساعات شب به خانه برگشت به همسرش کارولین گفت که بازرسان پست دنبال این هستند که ۱۰۰ تمبر «غیرمعمول» را که در اختیار او قرار گرفته است دوباره پس بگیرند. آنطور که کارولین بعداً به خاطر میآورد: این زوج در حالی که مضطرب و پریشان بودند، کیفی را که پر بود از تمبر وارونه جنی را زیر تخت خود گذاشتند و شب پر تب و تابی را به صبح رساندند.
۱۰۰ میلیارد تومان برای یک تمبر
چند روز قبل از این ماجرا، اداره پست آمریکا چاپ بیش از دو میلیون تمبر جدید ۲۴ سنتی را با طرحی خاص به مناسبت راهاندازی اولین سرویس پست هوایی منظم در جهان آغاز کرده بود. طراح دفتر حکاکی و چاپ ایالات متحده، تصویر مرکزی تمبر را عکسی از یک Curtiss JN-۴H Jenny، قرار داده بود؛ یک هواپیمای تک موتوره که در پروازهای افتتاحیه این سرویس استفاده میشد.
۱۰۰ میلیارد تومان برای یک تمبر
با این حال، بعد از انتشار تمبر، دنیای مجموعهدارها از بحث درباره یک خطای احتمالی پر شده بود. دوستداران تمبر می دانستند که این طرح پیچیده است و به دو صفحه حکاکی شده جداگانه نیاز دارد، یکی برای چاپ تصویر مرکزی آبی و دیگری برای افزودن قاب قرمز تیره. این بدان معناست که کاغذ باید دو بار از یک پرس دستی عبور کند. مجموعه دارانی مانند ویلیام رابی میدانستند که هر فرآیند چاپ چند مرحلهای مستعد خطای انسانی است.
حق با کلکسیونرها بود؛ ادارۀ پست ۹ مجموعۀ ۱۰۰ تایی از تمبرهای اشتباهی را چاپ کرد که هواپیمای وارونه را نشان میدادند. کارکنان هشت مجموعۀ اشتباه را پیدا کردند و نابود کردند و تمبرهای دیگر را به دفاتری در واشنگتن، نیویورک و فیلادلفیا فرستادند؛ اما یک بستۀ صدتایی از تمبر وارونه جنی در بین بستهها باقی ماند.
در ۱۴ می، یک روز قبل از بلند شدن اولین هواپیمای پستی، رابی از یک اداره پست واشنگتن دی سی بازدید کرد و پرسید که آیا تمبرهای جدید جنی موجود است یا خیر. هنگامی که منشی تمبرهای باقیمانده را به او نشان داد، او همانطور که بعداً بیان کرد، انگار «قلبش از حرکت ایستاد»؛ بستهای که منشی نشان داده بود، همان بستۀ اشتباه بود. رابی تمبرها را به ارزش اسمی ۲۴ دلار (حدود ۵۱۰ دلار امروز) خریداری کرد و تنها پس از اتمام معامله به کارمند اطلاع داد که وارونه هستند. منشی نیز به مقامات هشدار داد.
اگرچه بازرسان پست سعی کردند برگههای رابی را مصادره کنند، اما هیچ دلیل قانونی برای توقیف تمبرها نداشتند. رابی میگفت: «بدون شک، اگر یک آدم تازهکار بود میترسید و تمبرها را پس میداد». رابی که مشتاق بود تمبرها را قبل از اینکه نمونۀ مشابه دیگر پیدا شود به فروش برساند و بنابراین شروع به تبلیغ یافته خود کرد. یک هفته بعد، او آنها را به فروشنده تمبر فیلادلفیا یوجین کلاین به قیمت ۱۵۰۰۰ دلار (حدود ۳۱۷۰۰۰ دلار امروز) فروخت. خانواده رابی از این پول برای خرید خانه و ماشین استفاده کردند.
حالا در ۱۰۵ سالی که از انتشار آنها میگذرد، این «جنیهای وارونه» از هم جدا شدهاند و دهها بار به دست آدمهای مختلف افتادهاند. شماره ۷۸ که بر اساس موقعیت آن در ورق ۱۰۰تایی مشخص شده بود، پس از مدتی مفقودی در داخل یک جاروبرقی پیدا شد. شماره ۶۶ هنگام نمایش در یک کنوانسیون فیلاتلیس در سال ۱۹۵۵ به سرقت رفت و هرگز پیدا نشد. دو تا از معکوسها (شمارههای ۲ و ۷۰) نیز در موزه پست در واشنگتن مشاهده میشوند.
در سال ۲۰۲۱، یک بستۀ چهارتایی از جنیهای وارونه در یک حراجی به قیمت ۴.۹ میلیون دلار فروخته شد. و اما نهایتا در اوایل ماه نوامبر، شماره ۴۹، که در سال ۲۰۱۸ پس از گذراندن چندین دهه در یک صندوق امانات دوباره پیدا شده بود، در یک حراجی به مبلغ ۲ میلیون دلار فروخته شد؛ رقمی معادل۱۰۰ میلیارد تومان برای یک تمبرکه آن را به گرانترین تمبر ایالات متحده ا این لحظه تبدیل کرده است.