دانستنی آنلاین: ابراز جلب توجه در بین افراد یک امر عادی است اما اگر این کار بیش از حد باشد باید با کمک مشاور آن را کاهش داد.
به گزارش دانستنی آنلاین؛ پسری ۱۲ساله هستم. در مدرسه هر کار نسبتا سختی که انجام میدهم و هر نمره خوبی که میگیرم، ناخودآگاه میخواهم آن را به رخ بقیه بکشم. اصلا دوست ندارم این قدر ریاکار باشم اما دست خودم نیست چه کار کنم؟
پاسخ مشاوره
تمایل به جلب توجه و ابراز وجود در همه انسانها دیده میشود فقط میزان و شیوه بروزش در افراد مختلف متفاوت است؛ مثلا ممکن است یک نفر با رعایت قوانین جامعه و یک نفر با هنجارشکنی جلب توجه کند. یکی از مهمترین ویژگیهای دوره نوجوانی، میل به «ابراز وجود» است.
نوجوانها سعی دارند هویت مستقل خود را به دیگران ثابت کنند و آمادگیشان برای ورود به جامعه را نشان بدهند.
نوجوان در مرحلهای که سعی میکند خودش را بشناسد، تمایل دارد این شناخت را به دیگران هم بروز بدهد تا اعتماد و عزتنفس خود را تقویت کند.
پس بخشی از میل ما به جلب توجه دیگران در این سنوسال، طبیعی است و وقتی ما را دچار مشکل میکند که ابراز وجود به خودنمایی تبدیل شود.
ما به چه دلایلی به خودنمایی رو میآوریم؟ خودنمایی گاهی با تشویق دیگران شکل میگیرد؛ فرد تحت تأثیر واکنشهای مثبت دیگران، یاد میگیرد که خود را بالاتر از بقیه بداند و ممکن است احساسات دیگران را درنظر نگیرد.
در این شرایط، بهتر است در روابطش با دیگران تجدید نظر کند؛ یعنی با آنها گفتوگوی صحیح برقرار کند.
گفتوگوی صحیح یعنی فرد هم نظر خودش را بیان کند و هم نظر دیگران را بشنود و درک کند. عضویت در گروه و انجام کارهای گروهی در این زمینه بسیار موثر است؛ در گروه، اعتماد و عزت نفس فرد تقویت میشود و حقوق و احساسات دیگران را درک میکند.
خودنمایی گاهی از آنجا میآید که فرد خود را کمتر از دیگران میبیند یا حس میکند دیگران او را دوست ندارند یا نقصی در خودش میبیند که با خودنمایی سعی میکند آن را بپوشاند.
در این شرایط فرد باید سعی کند شناخت کاملی از خودش پیدا کند؛ یعنی نقاط قوتش را بشناسد و قبول کند که او هم مثل دیگران، ضعفها و تواناییهایی دارد. برای رسیدن به این باور، لازم است خودش را با دیگران مقایسه نکند چون آدمها با هم فرق دارند.
این فرد میتواند در جمعهای خانوادگی و دوستانه، تواناییهایش را ابراز کند؛ مثلا شعر بخواند، کاردستی هنرمندانه بسازد و … . بعضی خودنماییها به دلیل داشتن الگوی نامناسب در افراد شکل میگیرد.
ما در دوره نوجوانی ارزشها و رفتارهایمان را از طریق الگوبرداری از دیگرانی که برایمان مهم هستند، میآموزیم. الگوهای مناسب ما را در مسیر درست قرار میدهند. اگر بهنظر میرسد رفتارهای نادرستی داریم، شاید وقت آن است که الگوهایمان را تغییر بدهیم.