#زندگی_و_آثار_علامه_مجلسی #دانستنی #بیشتر_بدانیم

محمدباقر مجلسی (۱۰۳۷ ه. ق در اصفهان – ۱۱۱۰ ه. ق در اصفهان) (۱۰۰۶–۱۰۷۷ شمسی) معروف به علامه مجلسی و مجلسی ثانی فقیه شیعه در دوران شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی بود. معروف ترین اثر او بحارالانوار است که مجموعهٔ بزرگی از احادیث را گردآورده‌است.

شرح زندگی علامه مجلسی

در سال ۱۰۳۷ هجری قمری، که این سال برابر است با عدد ابجدی جمله «جامع کتاب بحارالانوار»، در شهر اصفهان متولد گردید. پدرش محمدتقی مجلسی از شاگردان شیخ بهایی بود و در علوم اسلامی از بزرگان روزگار خود به شمار می‌رفت. پدربزرگش نیز مقصودعلی مجلسی نام داشت. مادرش دختر صدرالدین محمد عاشوری بود.

هنوز به سن ۴ سالگی نرسیده بود که نزد پدرش به تحصیل پرداخت و در مساجد برای نماز حاضر می‌شد. او در زمان کوتاهی تمام علوم رسمی زمان خود را فرا گرفت.

وی مانند دیگر فقهای سلف معتقد بود حکومت در صورت رعایت عدالت و رأفت، مشروع است و در صورت دورشدن از عدالت، مقبولیّت آن مخدوش می‌شود. مجلسی می‌گفت: حاکمان باید به شرایع دین پای‌بند باشند و چون صفویه مروّج دین مبین می‌باشد، قابل تقدیر است.

وی در ۱۴ سالگی از ملاصدرا، اجازه روایت گرفت و در اندک زمانی بر دانش‌های صرف و نحو، لغت و معانی و بیان، ریاضی، تاریخ، فلسفه، حدیث و درایه، رجال، فقه و اصول و کلام احاطه کامل پیدا کرد.

وی بعد از مرگ آقا حسین خوانساری در ۱۰۹۹ ه. ق در دوران سلطنت شاه سلیمان صفوی به مقام ملاباشی ایران رسید، عالی‌ترین مقام دینی کشور که تنها پس از پادشاه قرار می‌گرفت. مجلسی زندگی بسیار مجلل و آراسته‌ای داشت به طوری که سید نعمت‌الله جزایری همکار و شاگردش نوشته که حتی شلوار زنان خدمتکار و کنیزکان او از گران‌بهاترین پارچه‌های کشمیری بود.

وی در زمان خود با توجه به نزدیکی به دربار شاه سلطان حسین، بر ضد آشنایی با دانش های مبتنی بر خرد و استدلال برخاست و حتی نوشت که نباید پیرامون علم و صفات خداوند و شبهه‌های مربوط به قضا و قدر اندیشید.

وی با دخالت در امور کشوری، علاوه بر این‌که از رواج فساد و تباهی و باده‌گساری -تا حد امکان- ممانعت کرد، تا حدی توانست اختلافات مذهبی را بکاهد و بدین وسیله از سقوط دولت صفوی جلوگیری کند. چنان‌که پس از علامه، اختلافات مذهبی موجب قدرت‌یابی میرویس افغانی و قدرت‌یابی افاغنه شد؛ و نیز علاوه بر نفوذ در شاه، فرمان منع جنگ طوایف و دسته‌جات را از شاه گرفت و بدین وسیله از سیاست «تفرقه بیندار و حکومت کن» و جنگ قبایل جلوگیری کرد.

وی در روز دوشنبه ۲۷ رمضان سال ۱۱۱۰ درگذشت و علامه آقا جمال خوانساری فرزند حسین خوانساری بر پیکر علامه محمد باقر مجلسی اقامه نماز کرد و در جامع عتیق اصفهان مدفون شد.

تألیفاتعلامه مجلسی

او در عمر ۷۳ ساله خویش، بیش از یکصد کتاب به زبان فارسی و عربی نوشت که تنها یک عنوان آن بحار الأنوار است با ۱۱۰ جلد و عنوان دیگر مرآه العقول با ۲۶ جلد. حدود ۴۰ کتاب نیز به او نسبت داده شده‌است. اولین تألیف علامه را کتاب الأوزان و المقادیر یا میزان المقادیر دانسته‌اند که در سال ۱۰۶۳ تألیف شده است. آخرین تألیف او هم کتاب حق‌الیقین است مربوط به سال ۱۱۰۹ هجری، یعنی یک سال قبل از درگذشتش.

برخی کتب علامه عبارت‌اند از:

بحار الأنوار، که یک مجموعه بزرگ روایی و تاریخی است و در ضمن آن تفسیر بسیاری از آیات قرآن کریم هم آمده‌است.

مرآه العقول، شرح کافی ثقهالاسلام کلینی است در ۲۶ جلد.

ملاذ الأخیار، شرح تهذیب شیخ طوسی است در ۱۶ جلد.

الفرائد الطریفه، شرح صحیفه سجادیه امام چهارم شیعه (زین العابدین) است.

شرح أربعین حدیث، که از بهترین کتب در این موضوع می‌باشد.

حق‌الیقین، در اعتقادات است و به زبان فارسی نوشته شده است. (وی چندین کتاب کلامی دیگر نیز دارد)

زاد المعاد، در اعمال و ادعیه ماه‌ها (فارسی)

تحفه الزائر، در زیارات (فارسی)

عین الحیاه، شامل مواعظ و حکم برگرفته از آیات و روایات اهل بیت شیعه (فارسی)

صراط النجاه

حلیه المتقین، در آداب و مستحبات زندگی روزانه و در طول زندگی (فارسی)

حیاه القلوب در تاریخ پیامبران و ائمه شیعه در سه جلد (فارسی)

مشکاه الأنوار، که مختصر حیات القلوب است (فارسی)

جلاء العیون در تاریخ و مصائب اهل بیت شیعه (فارسی)

توقیعات امام عصر همراه با ترجمه آن ها.

کتب فراوانی به‌عنوان ترجمه احادیث خاص مانند ترجمه توحید مفضل و …

کتبی در موضوع ترجمه ادعیه و زیارات همچون: زیارت جامعه کبیره و دعای سمات و …

روز بزرگداشت علامه مجلسی

در تقویم روزشمار ایران روز ۳۰ مرداد ماه به نام روز بزرگداشت علامه مجلسی نام گذاری شده و هر ساله مراسمی به این منظور برگزار می‌گردد.

منبع: ویکی پدیا