«دانستنی آنلاین»-احسان انصاری: مواضع ترامپ در رقابت های انتخابات ریاست جمهوری به شکلی بود که انتظار می رفت وی دیگر مانند دولت اول خود در سال۲۰۱۶ به دنبال تنش سیاسی و نظامی نباشد اما کمتر کسی فکر می کرد دونالد ترامپ این بار به جنگ جهانی اقتصادی می اندیشد و نه تنها از جنگ دست نکشیده و بلکه زمین بازی را تغییر داده و به جای جنگ سیاسی به دنبال جنگ اقتصادی است.
در واقع ترامپ به وعده های خود درباره تعرفه بندی برای کشورهایی مانند چین،کانادا و مکزیک عمل کرد تا به صورت رسمی جنگ تعرفه ها و نفت را در جهان آغاز کرده باشد. کاخ سفید در بیانیه‌ای گفت که دونالد ترامپ دستوری را امضا کرده است که تعرفه‌های گمرکی ۲۵ درصدی بر کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک و تعرفه ۱۰ درصدی بر چین اعمال می‌کند.کاخ سفید ورود مواد مخدر از کانادا و مکزیک به خاک آمریکا را بهانه کرد و گفت: «اعلام تعرفه‌های گمرکی امروز ضروری است تا چین، مکزیک و کانادا مسئولیت وعده‌های خود برای متوقف کردن جریان ورود مواد مخدر به ایالات متحده را بپذیرند».ترامپ پیش از این، اعمال تعرفه علیه کالاهای چین را نیز به «ناکامی چین در مقابله با قاچاق مواد مخدر فنتانیل» نسبت داده بود.
مرکز تحقیقاتی شورای آتلانتیک نیز در گزارشی گفت که قیمت انرژی نیز که وابستگی زیادی به نفت کانادا دارد افزایش خواهد یافت.اعمال تعرفه‌ها بر واردات کالا از کانادا و مکزیک تنها می‌تواند آغاز یک ماجراجویی تجاری باشد؛ چراکه دونالد ترامپ در حال آماده‌سازی برای مرحله بعدی جنگ تجاری خود است.او در مورد اتحادیه اروپا نیز گفته است: «آیا من تعرفه‌هایی را علیه اتحادیه اروپا اعمال خواهم کرد؟ آیا می‌خواهید پاسخ واقعی را بشنوید یا پاسخ دیپلماتیک؟ بله، مطمئناً، اتحادیه اروپا بسیار بد با ما رفتار کرده است».
رئیس‌جمهور آمریکا در پی آن است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا گاز بیشتری از آمریکا خریداری کنند. قبول این پیشنهاد یا رد آن هر کدام می‌تواند فواید و مضرات گوناگونی برای این بلوک داشته باشد که درک هر کدام نیازمند مداقه بیشتر از سوی کارشناسان و تحلیل‌گران است.
در شرایط کنونی دولت آمریکا بدهی۳۶ تریلیون دلاری دارد که سالانه تنها یک تریلیون دلار بهره بدهی پرداخت می کند.از سوی دیگر در حدود۷۰ میلیارد دلار تراز منفی تجاری دارد.همه این مسائل دولت آمریکا را در حال ذبح شدن قرار داده و به همین دلیل برای بقا چاره ای جز جنگ تجاری با کشورهای دیگر ندارد.هدف آمریکا این است که در میان مدت شرکا به درخواست های آمریکا تن بدهند و با این کشور همکاری کنند تا اقتصاد آمریکا وضعیت بهتری پیدا کند.
آنچه در چنین شرایطی حائز اهمیت است این است که تاب آوری ملت آمریکا در مقابل جنگ تعرفه ای محل شک و تردید است.جنگ تجاری به معنای این است که مردم کشور آمریکا آمادگی این را داشته باشند که اجناس داخلی را به قیمت بالاتری بخرند.این روند به معنای این است که مردم آمریکا پولی را که می توانند در راه سفر و تفریحات خود صرف کنند را کاهش بدهند تا کارخانه دار آمریکایی تولیدات خود را افزایش بدهد.معمولأ ملت ها و به خصوص ملت هایی که رفاه را تجربه کرده اند به این وضعیت تن نمی دهند و این وضعیت برای آنها دشوار است. اقتصاد آمریکا از مجموع همه کشورهایی که قصد دارند بر آنها تعرفه ایجاد کنند قوی تر است و این کشورها به شدت به ایالات متحده آمریکا وابسته هستند.در چنین شرایطی مسأله اصلی این نیست که آیا کانادا این وضعیت را می پذیرد یا خیر و بلکه مسأله اصلی این است که آیا مردم آمریکا حاضر هستند کالاهایی را که تا دیروز ارزان می خریدند در آینده گران تر بخرند یا خیر.
پس از اعلام تعرفه های اخیر ترامپ بازار بورس نیویورک سقوط کرد که این تازه اول ماجرا است. در شرایط کنونی جنگ تجاری در حدود دو نیم تریلیون دلار را در بر می گیرد.این در حالی است که در صورتی که تعرفه های ترامپ بر اتحادیه اروپا نیز اعمال شود این میزان به سه و هشتصد تریلیون دلار افزایش پیدا می کند.این رقم نیز رقم کوچکی نیست و روی همه اقتصاد جهان تأثیرخواهد گذاشت و از جمله اقتصاد ایالات متحده آمریکا.
به اعتقاد کارشناسان، رئیس جمهور آمریکا با اعمال تعرفه ها بر واردات کالا از مکزیک، کانادا و چین، بیش از ۲ تریلیون دلار از تجارت خارجی این کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.ترامپ همچنین اذعان کرده که تعرفه‌ها ممکن است باعث ایجاد آشفتگی موقت در زندگی مردم آمریکا و بالارفتن قیمت کالاها و خدمات شود. این در حالی است که ترامپ در کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود قیمت مواد غذایی و کالاها را کاهش دهد، نه افزایش.انتظار می رود تعرفه های ترامپ بیش از هرچیز تاثیر قابل توجهی بر صنعت خودرو داشته باشد چراکه بسیاری از خودروهای وارداتی به آمریکا در کانادا و مکزیک مونتاژ می شوند.
ترامپ همچنین اعلام کرده است وضع تعرفه های بیشتر بر واردات کالا به آمریکا از مناطق دیگر، خصوصا اروپا، در حال تدوین است. این تعرفه ها می تواند واردات فولاد، آلومینیوم، مس، دارو و نیمه هادی ها را شامل شود.کارشناسان می گویند کشورهای مشمول تعرفه های ترامپ احتمالا نسبت به این تصمیم، واکنش متقابل خواهند داشت به نحوی که حدود ۲.۱ تریلیون دلار از تجارت آمریکا می تواند تحت تاثیر این اقدامات قرار بگیرد.
منابعی در دولت کانادا نیز گفته اند که اوتاوا فهرستی از کالاهای هدف وارداتی از آمریکا آماده کرده تا بلافاصله بعد از اعمال تعرفه های ترامپ آنها را مشمول عوارض ورود کند.به گفته این منابع، فهرست شامل ۱۵۰ میلیارد دلار کالاهای وارداتی از آمریکا می شود و البته تاکید کرده اند که احتمالا مشورت هایی قبل از اعمال تعرفه متقابل صورت خواهد گرفت تا میزان و شدت آنها مشخص شود.کلاودیا شینبام رئیس جمهور مکزیک نیز تهدید کرده است تعرفه های ترامپ را تلافی می کند، گرچه وی تاکید دارد این تلافی شتاب زده نخواهد بود و آماده است با ترامپ در این مورد گفت وگو داشته باشد.چین رویکرد محتاطانه تری نسبت به این قضیه در پیش گرفته، اما مقامات چینی نیز اعلام کرده اند، آمادگی دارند برای دفاع از منافع تجاری کشورشان نسبت به تعرفه های ترامپ واکنش مناسب نشان دهند.
