زیست توده یکی از منابع مهم انرژی های تجدیدشونده محسوب می شود و به هر موجود زنده که قابلیت رشد و نمو داشته و بر مبنای قوانین طبیعی تقسیم شوند، اطلاق می شود و شامل جنگل ها، اجزاء گیاهان، برگ ها، موجودات زنده اقیانوس ها، زائدات حیوانی، پسماندهای شهری و غذایی و … است. این مواد قابلیت ذخیره انرژی در خود را دارا می باشند. در واقع در خلال پدیده فتوسنتز، دی اکسید کربن از طریق آب و خاک و هوا توسط انرژی خورشیدی در گیاهان ذخیره می شود و باعث رشد و نمو آن ها می گردد این انرژی خورشیدی در مواقع مصرف، قابلیت تبدیل به انرژی را دارا می باشد.
زیست توده قابلیت تولید برق، حرارت، سوخت های مایع، سوخت های گازی و انواع کاربردهای مفید شیمیایی را دارا می باشد. زیست توده سهم بزرگی در میان دیگر انواع منابع انرژی های نو دارا می باشد.
منابع زیست توده که برای تولید انرژی مناسب هستند، طیف وسیعی از مواد را شامل می شوند که به صورت عمده به شش گروه تقسیم می شوند:
- سوختهای چوبی
- زائدات جنگلی، کشاورزی، باغداری و صنایع غذایی
- زائدات جامد شهری (زباله ها)
- فضولات دامی
- فاضلاب های شهری
- فاضلاب ها، پسماندها و زائدات آلی صنعتی
تولید انرژی از منابع زیست توده (همانند سوخت های فسیلی) به منظور تولید الکتریسیته و حرارت می باشد. منابع زیست توده یکی از قدیمی ترین منابع انرژی در جهان می باشد.
این منابع در صورت استفاده مستقیم قابلیت تولید حرارت را دارا می باشند. و در صورت تولید سوخت های زیستی یا بیوگاز قابلیت استفاده در موتور ژنراتورها یا پس از تولید بخار آب در توربین ژنراتورها را جهت تولید برق دارد.
گازی سازهای زیست توده، راکتورها می باشند که قابلیت تولید گازهای سوختی در غیاب اکسیژن را دارند. ارزش حرارتی این گازها کمتر از ارزش حرارتی گازهای سوختی طبیعی می باشد. این گازها بیوگاز نامیده می شوند.
بعد از سوخت های فسیلی زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی، زیست توده چهارمین منبع بزرگ انرژی در جهان است که برای تولید حرارت (بخاری های هیزمی در منازل و تولید حرارت و آب گرم در صنایع) پخت و پز (خصوصاً در کشورهای در حال توسعه) حمل و نقل (سوختهای زیستی اتانول بیو دیزل) و تولید انرژی الکتریکی بکار می رود. طبق برآرودهای انجام شده در تمام دنیا Btu 15 10´278 ظرفیت نصب شده زیست توده می باشد که Btu 15 10´7.2 فقط در آمریکا نصب شده است.
این منابع جزء منابع تجدیدشونده می باشند چرا که با بهره گیری از این منابع مجدداً بطور طبیعی رشد و نمو پیدا می کنند. ضمن این که تولید CO2 این منابع (در صورت بهره گیری از آن ها) بطور طبیعی بوده و تولید گازهای گلخانه ای نمی کند. از دیگر سو به عنوان یک منبع ذخیره انرژی خورشیدی عمل می کنند که می توان در مواقع لزوم از آن بهره گیری نمود.
در میان سایر منابع تجدیدشونده تنها منبعی هستند که قابلیت تولید سوخت های مایع، جامد و گازی را دارا می باشند و این به معنای کاربرد گسترده آن می باشد.
انواعی از سوخت ها وجود دارند که از منابع زیست توده بدست می آیند؛ شامل سوخت های اتانول مایع، متانول، بیودیزل و سوخت های دیزل گازی همچون هیدروژن و متان.
تحقیقات بر روی سوخت های زیستی شامل 3 هدف عمده می باشد.
- تولید سوخت های زیستی
- پیدا کردن راه های بهره گیری و استفاده از آن
- تعیین پراکندگی ساخت های آن
منابع تولید این سوخت ها عبارتند از: نیشکر، روغن گیاهان و سبزیجات
منبع:
