#ایمنی_کار #دانستنی #بیشتر_بدانیم
امروزه بیماری ها و حوادث ناشی از کار به یکی از نگرانی های اجتماعی جامعه کارگری و دست اندرکاران مسائل بهداشت و ایمنی محیط کار تبدیل شده است . علاوه بر عوامل مربوط به فرهنگ عمومی ایمنی و بهداشت، عدم اجرای قوانین و مقررات مربوط و کمبود آموزش می تواند فقدان برنامه ریزی و توجه کافی به بهداشت حرفه ای و ایمنی کارگران را در اغلب واحد های صنعتی از جمله دلایل بالا بودن میزان حوادث و بیماری های ناشی از کار بر شمرد.
امروزه با توجه به اهمیت موضوع سلامت نیروی کار در تمامی کشورها نیاز به مدیریت در دستیابی به روش های منسجم بهبود شرایط کار بیش از پیش نمایان می شود.
- اهمیت نقش مدیریت در توسعه بهداشت حرفه ای
نیروی شاغل بخش مولد جامعه را تشکیل می دهد . توسعه اقتصادی بر پایه سلامت نیروی کار استوار بوده و توسعه اجتماعی نیز نیازمند حفظ حقوق آن ها از جمله حق داشتن سلامت جسم و روان و رفاه است . وجود بیماری های حرفه ای و حوادث ناشی از کار به لحاظ : هزینه درمانی، ایجاد ناتوانی ها و عواملی نظیر زمان از دست رفته کاری و کاهش تولید، بار سنگینی بردوش اقتصاد ملی تحمیل می کند . بنابراین با توجه به این که نارسایی بهداشت و ایمنی موجب خسارات مالی و جانی می گردد ، این موضوع به تنهایی برای توجیه برنامه های بهسازی و توسعه بهداشت و ایمنی محیط کار دلیل قانع کننده ای است .
- نقش مدیریت در توسعه بهداشت حرفه ای و ایمنی
پرداختن به موضوع سلامت کارگران و رسیدگی به مسائل رفاهی و آسایش و همچنین بکارگیری راهکارهایی در جهت تطبیق وضعیت کار با شرایط جسمی – روانی آنان ، امروزه به عنوان یک امتیاز محسوب نگردیده بلکه یک وظیفه را تداعی می نماید و هر اندازه در صد رسیدگی به سلامت کارگران بالاتر باشد، تأثیر گذاری بر روند رشد و توسعه سازمان ها و جامعه بیشتر خواهد بود. در این میان نقش مدیریت به عنوان عامل اصلی در ارتقاء سطح سلامت و رفاه سازمان و در نتیجه دستیابی به رشد سازمانی نمود بیشتری می یابد.
- خط مشی گذاری
اولین قدم در سیستم مدیریت بهداشت حرفه ای و ایمنی، خط مشی گذاری است. خط مشی معمولاً توسط مدیریت رده بالا تأیید شده و تعهد به رعایت آن، مورد تأکید است. خط مشی تدوین شده باید شامل موارد زیر باشد :
الف) متناسب با ماهیت و میزان ریسک های بهداشتی ، ایمنی سازمان باشد.
ب) شامل تعهد به بهبود مستمر باشد.
ج) حداقل شامل تعهد به تبعیت از قوانین بهداشت حرفه ای و ایمنی مرتبط و همچنین الزامات دیگری که سازمان آن ها را تقبل کرده است، باشد.
د) مدون ، قابل اجرا و پایدار نگه داشته شود .
ه) به کلیه کارکنان ابلاغ شود تا آنان را از الزامات بهداشتی – ایمنی خود آگاه نماید .
و) برای عموم و افراد علاقمند قابل دسترسی باشد
ز) به طور متناوب مورد بازنگری قرار گیرد تا از ارتباط و تناسب آن با سازمان اطمینان حاصل شود.
روش های مدیریت سازمان برای شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک ها شامل موارد زیر است:
1) دامنه فعالیت ها تعریف شود تا به پویایی روش به کار گرفته شده، اطمینان حاصل شود .
2) توانایی تقسیم بندی ریسک ها و شناسایی خطراتی را که می بایست توسط اقداماتی حذف و یا کنترل شوند، داشته باشد.
3) ورودی ها را برای تعیین نیازمندی های سازمان شناسایی و در صورت لزوم نیازهای آموزشی را مشخص نماید. وجود نیروی انسانی سالم از نظر جسمی ، روانی می تواند به عنوان یک سرمایه آماده و بالقوه غنی برای طی مسیر توسعه تلقی شود. اگرچه نارسایی موجود در مجموعه بهداشت حرفه ای و ایمنی از کارایی و بهره وری منابع انسانی می کاهد و زمینه را برای منابع انسانی می کاهد و زمینه را برای افت پتانسیل های انسانی مهیا می نماید ، از این نظر سازمان هایی که به درستی اهمیت توجه به بهداشت حرفه ای و ایمنی را دریافته و برای آن سرمایه گذاری می نمایند بالطبع از مزایای وجود نیروی انسانی سالم هم بهره مند می گردند.
- اهمیت کمیته های ایمنی و بهداشت کار در صیانت از نیروی کار
در بازار کار ایران این خلاء وجود دارد که علیرغم احساس دغدغه بحران بیکاری و به دلیل نداشتن یک نظام جامع اطلاع رسانی از وضعیت عرضه و تقاضای بازار کار، متأسفانه همیشه اخذ تصمیات با عدم کارآمدی مواجه خواهد شد. در بازار کار ایران مشخص نیست میزان عرضه و تقاضا چه مقدار است. وقتی می گوییم میزان تقاضا, تقاضا در بخش خصوصی تعاونی و دولتی متأسفانه هیچکدام ملزم به رعایت این مقوله نیستند که تقاضاهای خویش را در یک نظام جامع ثبت کنند که البته این هم خود یک نوع فرار از قانون می باشد . ناکارآمدی بازار کار تا زمانی که وضعیت عرضه و تقاضا به لحاظ جنسیت , تحصیل , مهارت , سن و مالکیت متقاضیان کار , فعالیت متقاضیان کار روشن و واضح نباشد، باقی خواهد بود و لذا اخذ هر تصمیمی برای حل بحران بیکاری نا موفق خواهد بود .
- ایمنی در برابر آلودگی های شیمیایی
بهداشت حرفه ای از زمان های قدیم در حرفه های مختلف مطرح بوده است؛ اما در قرن بیستم با پیشترفت تکنولوژی و صنعتی شدن جهان، این علم عمدتاً در بیماری ها و سوانح ناشی از صنعت خلاصه شد بنحوی که امروزه به عنوان دومین علت مرگ و میر در جهان صنعتی محسوب می شود. طبق آمار بدست آمده در ایران نیز در هر دقیقه 7 نفر دچار سانحه می شوند. با توجه به این موضوع، اهمیت آموزش بهداشت حرفه ای در پیشگیری و کاهش عوارض فردی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از بیماری ها و سوانح محیط کار بسیار مهم به نظر می رسد. به طور مختصر به بیماری های ناشی از عوامل شیمیایی محیط کار و اقدامات احتیاطی جهت پیشگیری از عوارض ناشی از آن ها اشاره ای می نماییم.
- بیماری های ناشی از عوامل شیمیایی
این بیماری ها و سوانح بر حسب راه ورود به بدن انسان به سه دسته طبقه بندی می شوند:
الف) بیماری های دستگاه گوارشی که با ورود مواد شیمیایی از راه دهان مثل سیانورها، ارسنیک، فسفر، اسیدها و غیره ایجاد می شود.
ب) بیماری های دستگاه تنفس ناشی از گرد و غبار که به پنوموکونیوزها یا بیماری های ریوی معروف هستند.
ج) بیماری های پوستی مانند جذب تترا اتیل سرب، فنل، تی ان تی و غیره.
اقدامات احتیاطی جهت پیشگیری از عوارض ناشی از مواجهه با عوامل شیمیایی در آزمایشگاه:
1) آگاهی شما از خطرات ناشی از مواد شیمیایی و نحوه پیشگیری از این خطرات اهمیت زیادی دارد.
2) برای آگاهی از خطرات مواد شیمیایی و به کارگیری اقدامات احتیاطی هنگام کار با آن ها برچسب روی مواد شیمیایی و برگه اطلاعات ایمنی و بهداشتی این مواد را مطالعه کنید.
3) به دستورالعمل ها، توصیه ها، نکات احتیاطی ذکرشده بر روی برچسب های مواد شیمیایی توجه کنید و آن ها را به کار گیرید.
4) بررسی کنید که آیا امکان دارد بتوان از موادی که ایمن تر هستند و خطر کمتری دارند، استفاده کرد؟
5) محل کار خود را همیشه منظم و مرتب نمایید و محل نگهداری ظروف مواد شیمیایی با برچسب های مناسب و قابل رؤیت مشخص باشد.
6) مواد شیمیایی فرار و قابل اشتعال را تفکیک نموده و دور از میزکار خود قرار دهید.
7) از اقدامات کنترلی موجود مثل تهویه و … که برای کنترل بخارات ناشی از مواد شیمیایی تعبیه شده اند، بطور کامل استفاده کنید.
8) هرگونه نقص و اختلال در سیستم تهویه، تجهیزات حفاظت فردی و غیره را سریعاً گزارش کنید.
9) از ماسک های تنفسی و دیگر تجهیزات حفاظتی خود (مثل دستکش ها و …) استفاده کنید و آن ها را در یک محل تمیز نگهداری کنید.
10) تجهیزات حفاظتی خود (مثل ماسک ها و دستکش ها و …) را تمیز نگهداشته و مطمئن باشید که برای شما اندازه و متناسب هستند.
11) در مکان هایی که مواد شیمیایی وجود دارد، از خوردن و استعمال دخانیات خودداری کنید.
12) از استفاده بیش از حد و غیرضروری مواد شیمیایی خودداری کنید، درب ظروف مواد شیمیایی را محکم ببندید تا از تبخیر و رها شدن آن ها در فضا جلوگیری کنید.
13) پارچه ها و کهنه های آغشته به مواد شیمیایی را از اطراف محل کار جمع آوری کنید.
14) حتی الامکان از تماس پوستی با هر نوع ماده شیمیایی خودداری کنید و از تجهیزات حفاظتی مثل دستکش، عینک و پیشبند و … استفاده کنید.
15) هیچ گاه از مواد شیمیایی (مثل تینر، بنزین و …) برای تمیز کردن رنگ ها و آلودگی های دیگر از روی پوستتان استفاده نکنید.
16) در برخی موارد با بازکردن درب پنجره می توانید از تهویه طبیعی برای کنترل بخارات مواد شیمیایی استفاده کنید
17) از ورود افراد متفرقه و غیرحرفه ای به محیط کار و نگهداری مواد شیمیایی ممانعت بعمل آورید.
18) پس از کار با مواد شیمیایی و قبل از خوردن، سیگار کشیدن و … دستهایتان را بطور کامل بشویید.
19) در محل هایی که مواد شیمیایی حاوی کلر وجود دارد از انجام فعالیت هایی مثل حرارت دهی، جوشکاری و … خودداری کنید چرا که گازهای فوق العاده سمی منتشر خواهد شد.
20) هیچگاه لباس کار خود را برای شستشو به خانه نبرید چرا که با این کار اعضای خانواده خود را نیز در معرض آلودگی های محیط کار قرار می دهید.
منبع: https://zistboom.com
