آب مروارید، مهم ترین عامل نابینایی است

#آب_مروارید #عامل_نابینایی#دانستنی #بیشتر_بدانیم

آب مروارید _ به گفته متخصصان حوزه سلامت بینایی _ مهم ترین عامل نابینایی در ایران است؛ درحالی که می توان با شناسایی به موقع بیماران و انجام یک جراحی ساده، بیماری را درمان و از بروز نابینایی پیشگیری کرد.

آب مروارید (کاتاراکت) نوعی بیماری چشمی وابسته به سن است که با تار شدن عدسی چشم آغاز می شود و با افزایش تیرگی و کدر شدن عدسی، بینایی را مختل می کند. این بیماری در بیشتر موارد در صورت مراجعه به موقع (زمانی که به آن ”زمان رسیدن” می گویند) با یک جراحی ساده برطرف می شود.

حدود سه میلیون نابینا در جهان وجود دارند که از این تعداد یک و نیم میلیون نفر کودک هستند. ۶۰ میلیون نفر در جهان دچار بیماری آب سیاه (گلوکوم) و در معرض ابتلا به نابینایی هستند، همچنین ۱۳۵ میلیون نفر مبتلا به عیوب انکساری چشم هستند که ممکن است دچار کم بینایی شوند.

سالانه دو میلیون نفر در جهان در اثر ابتلا به بیماری دیابت نابینا می شوند و یک و نیم میلیون نفر در اثر آب سیاه نابینا می شوند.

میزان شیوع نابینایی در ایران نیز همانند جهان است به طوری که به گفته عضو هیات مدیره انجمن اپتومتری ایران و رئیس انجمن اپتومتری خراسان، ۴۵۰ هزار نابینا و تقریباً حدود ۹۰ هزار کم بینا در ایران هستند.

دکتر عباس عظیمی در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار کرد: معیار کم بینایی در آمارها و تحقیقات مختلف متفاوت است اما در ایران آمار نابینایی و کم بینایی بالا است.

وی افزود: یکی از مهم ترین عوامل نابینایی در ایران، بیماری آب مروارید است که به رغم این که پیشرفت های زیاد در حوزه چشم پزشکی در کشور صورت گرفته و از تکنولوژی ها و فناوری های بالایی برخوردار هستیم؛ اما مشخص کردن افرادی که دچار آب مروارید هستند به ویژه در مناطق دوردست و روستاها بسیار مشکل است.

عظیمی ادامه داد: شناسایی نشدن به موقع بیماران سبب افزایش شمار نابینایان در اثر بیماری آب مروارید در کشور شده است؛ بیماری که به راحتی و با هزینه بسیار اندک می توان در صورت تشخیص به موقع آن را درمان و از نابینایی و معلولیت افراد پیشگیری کرد.

لزوم غربالگری در مورد بیماری آب مروارید

عضو هیات مدیره انجمن اپتومتری ایران با یادآوری این که سالانه تعداد زیادی از افراد مبتلا به آب مروارید به دلیل شناسایی نشدن برای معرفی به مراکز بیمارستانی در ایران نابینا می شوند، خواستار اجرای طرح غربالگری بیماری آب مروارید در سراسر کشور شد.

عظیمی اظهار کرد: توصیه اکید ما به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و متولیان امر بهداشت این است که طرح غربالگری را به ویژه در زمینه تشخیص بیماری آب مروارید در سطح ایران برای پیشگیری از افزایش نابینایی ها اجرایی کنند.

وی افزود: اگر غربالگری اصولی و سراسری در تمام نقاط کشور به ویژه نقاط دوردست صورت گیرد، می توان به میزان قابل توجهی از بروز نابینایی پیشگیری کرد.

عظیمی با بیان این که درحال حاضر در برخی مناطق کشور کم و بیش این طرح انجام می شود اما به صورت کامل و جامع در سراسر کشور اجرا نمی شود، ادامه داد: اجرای سراسری این طرح نیازمند همکاری تعداد زیادی نیروی انسانی متخصص حوزه سلامت بینایی است.

به گفته وی، انجمن علمی اپتومتری ایران و اپتومتریست های سراسر کشور این آمادگی را دارند که در سراسر کشور با کمک چشم پزشکان و با برنامه ریزی که از سوی وزارت بهداشت، طرح جامع غربالگری را در ایران اجرایی کنند.

عوامل آب مروارید

عضو هیات مدیره انجمن اپتومتری ایران در مورد عوامل بروز آب مروارید گفت: عوامل متعددی سبب بروز آب مروارید می شوند که در سه گروه ”آب مروارید سنی” که معمولاً در سنین بالای ۵۰ سال بروز می کند، ”آب مروارید ضربه ای و آب مروارید ناشی از مصرف داروها” و”آب مروارید ژنتیکی” طبقه بندی شده اند که همگی قابل تشخیص و درمان هستند.

عظیمی اظهار کرد: آب مروارید ضربه ای و دارویی و ژنتیکی معمولاً به موقع تشخیص داده و درمان می شوند اما آب مروارید سنی مورد بی توجهی قرار می گیرد زیرا افراد سالمند و اطرافیان آنها تصور می کنند که کاهش بینایی ایجادشده، در اثر افزایش سن و طبیعی است و به همین دلیل این بیماری به موقع تشخیص داده نمی شود و ممکن است به نابینایی فرد منجر شود.

به گفته دکتر فرزاد محمدی رئیس دفتر هماهنگی پیشگیری از نابینایی و سلامت چشم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سالانه ۶ هزار جراحی آب مروارید به ازای هر یک میلیون نفر (معادل ۵۰۰ هزار جراحی) در ایران انجام می شود که این رقم نشان دهنده توسعه یافتگی کشور در حوزه خدمات چشم پزشکی است.

وی اظهار کرده است که انجام سالانه این میزان جراحی، یک شاخص بسیار کیفی در بحث توسعه یافتگی در حوزه خدمات چشم پزشکی در دنیا به شمار می آید.

سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که سالانه باید بیش از ۳ هزار عمل جراحی آب مروارید در کشورها انجام شود تا اطمینان حاصل شود که فرد نیازمند جراحی آب مرواریدی وجود ندارد که جراحی نشده باشد. هرچه میزان جراحی آب مروارید در کشورها بالاتر باشد، نشانه توسعه یافتگی بیشتر کشورها در زمینه خدمات چشم پزشکی است.

هرچه جمعیت جوامع بیشتر باشد، شیوع آب مروارید نیز بیشتر می شود چراکه آب مروارید یک بیماری وابسته به سن و ابتلای به آن اجتناب ناپذیر است.

بنابراین با توجه به افزایش سن جوامع و امید به زندگی به ویژه در جامعه ایرانی که در حال حاضر متوسط امید به زندگی در آن بالای ۷۵ سال است، شیوع آب مروارید نیز رو به افزایش است به گونه ای که بسیاری از افراد بالای ۷۵ سال کشور به درجاتی از آب مروارید، مبتلا هستند.

بر این اساس و با توجه به استاندارهای سازمان بهداشت جهانی، جوامعی در حوزه خدمات سلامت چشم توسعه یافته به شمار می آیند که میزان جراحی آب مروارید در آن جوامع رشد افزاینده داشته باشد.

حداقل میزانی که سازمان جهانی بهداشت برای کشورهای توسعه نیافته، کمتر توسعه یافته یا درحال توسعه تعیین کرده است، عددی بالای ۲ هزار و ۵۰۰ است.

منبع: سازمان بازنشستگی کشور