3

بهداشت روانی از دید گاه قرآن

  • کد خبر : 4881
  • 20 خرداد 1395 - 12:01
بهداشت روانی از دید گاه قرآن

در مقاله حاضر با تشریح مفهوم بهداشت روانی، دیدگاه قرآن در خصوص بهداشت روانی افراد جامعه ارزیابی و تحلیل شده است.روان پزشکان، فردی را از نظر روانی سالم می دانند که تعادلی میان رفتارها و کنترل او در مواجهه با مشکلات اجتماعی وجود داشته باشد.

#بهداشت_روانی #قرآن #بیشتر_بدانیم #دانستنی

در مقاله حاضر با تشریح مفهوم بهداشت روانی، دیدگاه قرآن در خصوص بهداشت روانی افراد جامعه ارزیابی و تحلیل شده است.

مفهوم بهداشت روانی

روان پزشکان، فردی را از نظر روانی سالم می دانند که تعادلی میان رفتارها و کنترل او در مواجهه با مشکلات اجتماعی وجود داشته باشد. از این دیدگاه، انسان و رفتارهای او در مجموع یک دستگاه درنظر گرفته می شود که براساس کیفیات تأثیر و تأثر متقابل عمل می کند. با این نگاه ملاحظه می شود که چگونه عوامل متنوع زیستی انسان بر عوامل روانی اجتماعی او اثر گذاشته و یا برعکس، از آن اثر می پذیرد؛ به سخنی دیگر در بهداشت و تعادل روانی، انسان به تنهایی مطرح نیست؛ بلکه آن چه مورد بحث قرار می گیرد، پدیده هایی است که در اطراف آن وجود دارند و بر جمع نظام او تأثیر می گذارند و از آن متأثر می شوند.

برخی، بهداشت روانی را عبارت از پیشگیری از پیدایش بیماری های روانی و سالم سازی محیط روانی و اجتماعی دانسته اند تا افراد جامعه بتوانند با برخورداری از تعادل روانی، با عوامل محیط خود رابطه و سازگاری صحیح برقرار کنند و به هدف های اعتلای تکامل انسانی برسند.

به سخنی دیگر از آن جایی که انسان ترکیبی از خیر و شر، ماده و معنویت و تن و جان است، همواره در حالت کشمکش درونی است. از این رو، هرلحظه در معرض بحران های شخصیتی و خروج از تعادل است. قرآن برای حفظ تعادل شخصیتی، دستورها و آموزه هایی را بیان نموده است که در سایه آن شخصیت انسانی از تعادل لازم برخوردار خواهد شد.

بهداشت روانی عبارت است از ایجاد تعادل شخصیتی در درون، میان آن چه فطرت و غریزه نامیده می شود؛ و در بیرون، میان آن چه تعادل ارتباطی میان فرد و محیط را برهم می زند.

قرآن تأکید می کند که خداوند به عنوان آفریدگار انسان، از یک غنای ذاتی برخوردار است و انسان به عنوان یک آفریده همواره گرفتار فقر ذاتی است؛ (فاطر.۵) از این رو هرگاه به علت عواملی این ارتباط خود را در هرجا نشان ندهد، آن بخش با اختلال مواجه خواهد شد، هرچند که این اختلال هیچ گاه به نیستی و نابودی نخواهد انجامید ولی در زندگی دنیوی و اخروی دچار تنگنا می شود.

خداوند می فرماید: «وَ مَن أَعرض عَن ذکری فان له معیشهً ضنکاً» (طه۱۲۴.) هرکس از یاد من (خدا و ارتباط با او) اعراض کند در زندگی دچار تنگنا خواهد شد. این تنگنا عبارت از همه مواردی می شود که انسان را از حالت تعادل شخصیتی بیرون می برد و دچار بحران های جسمی و روحی می نماید. بنابراین تنها با بهره گیری از توحید و یاد خداست که بهداشت روانی و تعادل درونی و بیرونی در انسان پدید خواهد آمد.

راهکارهای قرآنی در بهداشت روانی

مناسب ترین راه حل مشکل تضاد میان جنبه های جسمانی و روانی انسان، ایجاد هماهنگی میان آن دو است. به این معنا که انسان در حدود شریعت، نیازهای جسمانی خود را ارضا کند و همزمان با آن به ارضای نیازهای روانی خویش نیز بپردازد.

اگر انسان در زندگی به میانه روی و اعتدال و دوری از زیاده روی و افراط در ارضای انگیزه های جسمانی و روانی ملتزم باشد، ایجاد هماهنگی میان نیازهای جسم و روح کاملاً امکان پذیر است. خداوند دراین باره می فرماید: «و ابتغ فیما آتاک الله الدار الاخره و لا تنس نصیبک من الدنیا» (قصص. ۷۷) در آن چه خدا به تو داده سرای آخرت را جستجو کن و بهره ات را از دنیا فراموش مکن.

با برقراری تعادل میان جسم و روح، ماهیت انسان به طور حقیقی و کامل شکل می گیرد. تعادل جسم و روح در شخصیت انسان، نمایانگر توازن عمومی است. هرکس که بخواهد از این تعادل برخوردار باشد باید به آموزه ها و دستورهای قرآن توجه نماید، زیرا نه تنها ایمان به آن گزاره ها و عمل به آن دستورها موجب تحقق بهداشت روانی است بلکه بهداشت جسمی بشر و سعادت دنیوی و اخروی او را نیز فراهم می آورد.

از نظر قرآن، تعادل شخصیتی و شخصیت بهنجار در صورتی حاصل می شود که جسم و روح در آن متعادل باشد و نیازهای هر یک به خوبی ارضا شود. انسانی که دارای شخصیت بهنجار است، به جسم و سلامت و نیرومندی آن اهمیت می دهد و نیازهای آن را در حدود شرع مقدس روا داشته و برآورده می سازد.

از آنجا که اسلام و قرآن بنیادش بر محوریت توحید است، تعادل و عدم تعادل شخصیتی را بر پایه عقیده به آن ترسیم و تصویر می کند. قرآن مردم را براین اساس به سه دسته مؤمن، کافر و منافق دسته بندی می نماید.

از نظر قرآن مؤمن کسی است که از تعادل شخصیتی برخوردار است اما کافر و منافق فاقد آن هستند؛ زیرا به نظر قرآن کفر و نفاق بیماری است که می بایست درمان شود و در حقیقت این افراد از چنین تعادلی برخوردار نمی باشند. آموزه ها و دستورهای قرآنی در راستای ایجاد تعادل و درمان این بیماری است؛ ا ز این رو قرآن خود را به عنوان دارو و درمانگر معرفی می کند: «و شفاء لما فی الصدور و هدی و رحمه للمومنین» (یونس ۷۵)؛ «و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمه للمومنین» (اسراء. ۲۸)

براین پایه، بهداشت روانی از نظر اسلام یعنی ایجاد زمینه برای بروز ایمان به توحید و عمل به آنچه او را به توحید می رساند و تعادل شخصیتی درونی و بیرونی را پدید می آورد.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

میانگین امتیازات: 0 / 5. تعداد امتیازات: 0

به این خبر امتیاز دهید

لینک کوتاه : https://danestanyonline.ir/?p=4881

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : 0
قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

فرم جستجو

تبلیغات در سایت   درباره ما   تماس با ما

logo-samandehi