استاندارد (Standard) در لغت به معنی نظم، قاعده و قانون است. در عصر نوین و پیشرفت علم، فناوری و تکنولوژی، جامعه مهندسین برای هماهنگ سازی صنایع و محصولات در سراسر دنیا به تعریف مواردی برای یکسان سازی کالاها، خدمات، فرآیندها و سیستم ها نمودند که در حیطه کلمه ای به نام استاندارد قرار گرفت. در واقع استاندارد عبارت است از تعیین و تدوین ویژگی های لازم در تولید یک فراورده یا انجام یک خدمت.
در مهندسی مکانیک نیز استاندارد جایگاه ویژه ای دارد و شرکت هایی که کالا، خدمات و .. ارائه می دهند می بایست مطابق با استانداردهای تعریف شده عمل کنند. این استانداردها از سوی شرکت های بزرگ بین المللی تعریف می شود.
در این نوشتار بر آن شدیم که به معرفی سیستم های استاندارد مطرح در دنیا بپردازیم.
سیستم (Deutsches Institut für Normung(DIN: سازمان استاندارد آلمان
مؤسسه استاندارد آلمان به اختصار DIN و در زبان محاوره “دین” گفته میشود، این سازمان در راستای تهیه استاندارد فعالیت داشته و عضو سازمان بینالمللی استاندارد سازی از طرف کشور آلمان می باشد. این مؤسسه استاندارد از سال ۱۹۱۷ آغاز به کار کرده و استاندارد های آن امروزه در بسیاری از مناطق دنیا مورد استفاده قرار میگیرد. این مؤسسه استاندارد با بیش از ۳۰٬۰۰۰ عنوان استاندارد، تقریباً تمامی جهات تکنولوژی را در برمیگیرد.
سیستم(International Standardization for Organization (ISO: سازمان استاندارد بین المللی
سازمان بینالمللی استاندارد ISO که مقر آن در ژنو سوئیس میباشد در 24 فوریه 1947 به منظور یکپارچه سازی استاندارد در سراسر جهان، ایجاد تسهیلات در تجارت بین المللی، حمایت از تولید کننده و مصرف کننده و توسعه همکاری های علمی اقتصادی با عضویت 25 کشور شروع به کار کرد. به دنبال پیوستن تدریجی سایر کشورهای جهان این سازمان در حال حاضر دارای 132 عضو شامل 90 عضو اصلی، 34 عضو مکاتبهای و 8 عضو مشترک میباشد که موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از جمله اعضای اصلی آن بوده و با فعالیت در کمیتههای فنی ایزو در تدوین استانداردهای بینالمللی مشارکت داشته و دارد. این استاندرادها که تعداد آنها در حال حاضر 11،950 مورد میباشد، توسط 2،856 کمیته و زیرکمیته و بیش از 30،000 کارشناس تدوین شده است.
سیستم (American National Standards Institute(ANSI: مؤسسه استاندارد ملی آمریکا
مؤسسه استاندارد ملی آمریکا یک سازمان خصوصی می باشد که نظارت بر توسعه استانداردهای جامع داوطلب برای محصولات، خدمات، فرآیندها، سیستم ها و پرسنل در ایالت متحده را به عهده دارد. این سازمان هم چنین استانداردهای آمریکایی را با استانداردهای بین المللی هماهنگ می کند تا محصولات آمریکایی بتوانند در سراسر دنیا مورد استفاده قرار بگیرند.
دفتر مرکزی این استاندارد در شهر واشنگتن قرار دارد. دفتر عملیاتی ANSI در شهر نیویورک واقع شده است. بودجه عملیاتی سالانه ANSI توسط فروش نشریه ها، حق عضویت و هزینه های آن، خدمات اعتبار بخشی، برنامه های مبتنی بر هزینه و برنامه های استانداردهای بین المللی، تأمین می شود.
سیستم (ASTM) American Society of the International Association for Testing and Materials: انجمن آمریکایی سازمان بین المللی برای تست و مواد
ASTM سازمان استاندارهای بین المللی است که استاندارهای فنی جامع داوطلبانه را برای طیف وسیعی از مواد، محصولات و خدمات توسعه می دهد و منتشر می کند. مقر این سازمان در غرب کانشوکن پنسیلوانیا، در حدود 5 مایلی (8 کیلومتری) شمال فیلادلفیا قرار دارد.
ASTM در سال 1898 تأسیس شد و قدیمی تر از سایر استانداردهایی مانند آنچه در زیر گفته شده است، می باشد.
(BSI (1901), IEC (1906), DIN (1917) ANSI (1918), AFNOR (1926), ISO (1947
سیستم (United States Military Standard(MIL: استاندارد نظامی ایالات متحده
استاندارد نظامی ایالات متحده یا استاندارد دفاع ایالات متحده که به شکل “MIL-STD”و “MIL-SPEC” یا به طور معمول “MilSpecs” نام گذاری میشود، برای رسیدن به اهداف مد نظر وزارت دفاع ایالات متحده تدوین شده است.
استاندارد MIL خود به سه دسته تقسیم بندی میشود:
Air Force/Navy) AN: قطعات مربوط به نیروی دریایی ارتش
Military Standard specification) MS): قطعات مربوط به صنایع نظامی
National Aerospace Standards) NAS): مربوط به استاندارد ملی هوا فضا
National Air and Space (Warfare) Model) NASM): مربوط به استاندارد ملی هوا فضا در اندازه گیری های متریک
در بیشتر کشورهای جهان و همینطور در ایران روش و استاندارد DIN تا سال 1960 متداول بود و هم اکنون سیستم ISO جایگزین آن شده است. یکی از عیب های موجود در سیستم DIN این است که سر دندانه ها در این سیستم بسیار تیز می باشد که باعث خراب شدن سریع پیچ ها می شود. این عیب در پیچ های با سیستم DIN باعث شد جای خود را در بازار به استاندارد ISO بدهد.
منبع: پینیون
گردآوریشده توسط پایگاه دانستنی آنلاین