همانطور که می دانید، استارت آپ ها شرکت هایی هستند که ایده های ناب و خلاقانه را بدون داشتن سرمایه شخصی، به مرحله تجاری شدن و سودآوری می رسانند. بیشتر شرکت های نوپا در شروع کار هزینه های زیادی دارند و معمولا در این زمینه با مشکل مواجه می شوند. همین امر سبب می گردد که صاحبان ایده به شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر (Venture Capital) مراجعه نمایند. نکته ای که باید مورد توجه قرار بگیرد، زمان مراجعه به کمپانی های یاد شده است. سرمایه گذاری در یک استارت آپ، مراحل مختلفی دارد که هر یک در جای خود باید مورد توجه قرار بگیرند. این گام ها را می توان به سرمایه گذاری دانه (Seed Capital)، سرمایه گذاری فرشته، سرمایه گذاری خطر پذیر، وام های کوتاه مدت و عرضه اولیه سهام، تقسیم بندی نمود. در ادامه هر یک از مراحل گفته شده مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
سرمایه دانه (بذر پاشی)
سرمایه گذاری دانه، نخستین منبع برای ورود سرمایه به کسب و کار شما به شمار می رود. در این گام منابع مالی معمولا از طریق دوستان و آشنایان یا FFF (Fools, friends and family)، سرمایه گذاری جمعی (Crowdfunding) و یا حتی سرمایه شخصی تامین می گردد. مورد آخری که به آن اشاره شد، به دو دسته تقسیم می گردد: «سرمایه گذاری جمعی مبتنی بر پاداش» که در آن افراد از پروژه های مورد نظر خود حمایت نموده و پس از به نتیجه رسیدن طرح، پاداش یا خدمات دریافت می کنند و «سرمایه گذاری جمعی منصفانه» که در آن مشارکت کنندگان بخشی از سهام کمپانی را در اختیار می گیرند و در سود آینده شرکت سهیم هستند. اگر به هر دلیلی منابع ذکر شده در دسترس نباشند، شتاب دهنده ها وارد عمل می شوند. آن ها علاوه بر در اختیار دادن سرمایه، امکانات لازم را نیز فراهم می آورند و به صاحب ایده مشورت می دهند.
سرمایه فرشته
هنگامی که ایده ها شکل گرفت و مسیر مشخص گردید، می توان به فراهم آوردن سرمایه برای رشد، توسعه تجارت، بازاریابی و گسترش تیم کاری فکر نمود. در این مرحله سرمایه گذاران فرشته (Angel investors) وارد عمل می شوند. آنها افرادی هستند که هزینه های یک شرکت نوپا را از منابع مالی شخصی تامین نموده و به نوعی سرمایه خود را به خطر می اندازند. البته این نکته را باید در نظر گرفت که برای جذب سرمایه، کسب و کار شما باید چشم اندازی مشخص و امیدوار کننده داشته باشد. سرمایه گذاران فرشته می توانند از راه اتحادیه ها نیز با یکدیگر تعامل داشته باشند و علاوه بر فراهم کردن سرمایه بیشتر برای شرکت های نوپا، بار مالی خودشان را نیز سبک تر کنند.
سرمایه گذاری خطر پذیر
پس از آنکه استارت آپ رشد اولیه خود را پشت سر گذاشت، صاحب شرکت می تواند به سراغ وی سی ها (Venture Capital) برود و با استفاده از سرمایه آنها، زمینه را برای موفقیت بیشتر خود فراهم سازد. وی سی ها می توانند جانی تازه به یک شرکت نوپا ببخشند و کاری کنند که استارت آپ به رشد و توسعه خود ادامه دهد. ممکن است فرایند سرمایه گذاری چند بار در این مرحله انجام شود. شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر، به صورت تخصصی در زمینه تامین منابع مالی فعالیت می کنند و به همین دلیل تنها کسب و کارهایی را مورد حمایت قرار می دهند که بتواند بازگشت هزنیه را تضمین نماید.
تامین سرمایه توسط وی سی ها با توجه به ارزیابی های مختلف، معمولا در سه مرحله «a»، «b» و «c» انجام می شود که در ادامه مورد بررسی قرار خواهند گرفت:
سریA: در این مرحله معمولا سرمایه گذاری کمتری نسبت به گام های بعدی انجام می گیرد. استارت آپ هایی که دارای محصول هستند و بازار هدف خود را می شناسند، با استفاده از منابع مالی جدید سیستم توزیع خود را بهبود بخشیده و یک مدل کسب و کار راه اندازی می کنند. سرمایه گذاران معمولا 15 تا 30 درصد شرکت را از آن خود می کنند. تامین هزنیه ها در این سری و مراحل قبلی، با خطر بیشتری همراه است.
سری B: صاحب نظران این مرحله را تماما به «پیمایش» و تغییر وضعیت اختصاص می دهند. استارت آپ های موفق، در تمایل به داشتن الگوی تجاری کارآمد دارند و بر همین اساس سرمایه بیشتری جذب نموده و در ازای آن بخشی از سهام شرکت را واگذار می کنند.
سری «C» و بالاتر: سرمایه گذاری ها در این مرحله بسیار سنگین خواهند بود و شرکت دیگر یک استارت آپ تازه تاسیس به شمار نمی آید. میان این مرحله و مراحل قبلی فارغ از میزان سرمایه گذاری، یک تفاوت اساسی وجود دارد: نهادهای خصوصی و بانک های صاحب ثروت، تمایل دارند با مشارکت وی سی های بزرگ، به عنوان سرمایه گذار اصلی وارد پروژه شوند. نتیجه این مرحله، ارائه سهام یا تصاحب شدن توسط شرکتی بزرگتر خواهد بود.
تامین مالی میانه و وام های کوتاه مدت
در این مرحله استارت آپ در حال رشد بوده، به طور قابل توجهی پیشرفت کرده و محصولی تجاری دارد. ممکن است شرکت نوپا هنوز به سود دهی نرسیده باشد، اما به طور حتم درآمد وجود دارد. سرمایه های جذب شده به سمت گسترش بازار هدف، ادغام و حتی آماده شدن برای عرضه اولیه سهام، هدایت می شوند. سرمایه گذارانی که در این مرحله ورود پیدا می کنند، به دنبال چشم اندازی روشن و سودآوری در کوتاه مدت هستند. از تامین مالی میانه می توان برای کارهایی مانند پشت سر گذاشتن رقبا بهره گرفت.
عرضه اولیه سهام
نخستین باری که سهام یک شرکت خصوصی به عموم عرضه می گردد، اصطلاحا «IPO» نامیده می شود. یک استارت آپ لزوما نباید این مرحله را انجام دهد. اگر شما بتوانید در هر یک از گام های ذکر شده سرمایه لازم را جذب نمایید، عرضه سهام به صورت عمومی کسب و کار شما را بیشتر گسترش خواهد داد. شرکت های نوپا از این طریق کسب درآمد می کنند و استعدادها را جذب می نمایند. عرضه سهام فرصتی مناسب برای جذب سرمایه توسط استارت آپ ها به شمار می رود و همین امر به توسعه، پرداخت بدهی ها و اختصاص بودجه به تحقیقات، منجر خواهد شد.
منبع: swpars.ir
