#روزنامه #جام_جم #بیشتر_بدانیم #دانستنی
پیشینه هر روزنامه‌ای را که می‌خوانی، برگی از تاریخ مطبوعات را تورق می‌کنی و برگی از تاریخ مملکت و اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور را. جام جم از آن دسته روزنامه‌هایی است که با تولدش جایی برای خود در تاریخ مطبوعات باز کرد و چند مشخصه را به خود اختصاص داد. خواندن سرگذشت شکل‌گیری این روزنامه، اهداف و عملکردش برای روزنامه‌نگاران، مخاطبان روزنامه، دانشجویان و افراد علاقه‌مند جالب خواهد بود.
تولد روزنامه جام جم
زمزمه‌هاي مربوط به انتشار روزنامه جام جم از بهمن ماه 1378 شنيده شد. این روزنامه به صاحب امتیازی صداوسیمای جمهوری اسلامی از فرصت تبلیغات تلویزیونی برخوردار بود و بدین جهت به نظر می‌رسید که بتواند در بادي امر نظر مخاطبان بی‌شماری را جلب کند. البته همین مسئله، نکته ای بود که منتقدان روزنامه‌های وابسته به دولت را در مظان رقابت با بخش خصوصی قرار می‌داد. علاوه بر آن منتقدان معتقد بودند که صداوسیما که خود رسانه دیداری و شنیداری عظیمی است، به انتشار رسانه مکتوب روی آورده و آن را نشانگر ضعف این سازمان در ارتباط برقرار کردن با مخاطبان عنوان می‌کردند.
در آن زمان روزنامه‌ها و نشریات زیادی منتشر می‌شد و انتشار یک مجله یا روزنامه چیز چندان عجیب و غریبی نبود اما اين كه رسانه‌اي مانند صداوسيما با داشتن چند شبكه تلويزيوني و راديويي اقدام به راه‌اندازي روزنامه‌ای کند، کمی عجیب به نظر می‌رسید. براي سال‌هاي طولاني هفته‌نامه سروش و نشريات مختلف آن از سروش جوان گرفته تا نوجوان، تنها رسانه مكتوب اين سازمان بود.
به هر حال، روزنامه جام جم از اردیبهشت سال 79، تمام رنگی با تیمی كارآزموده و حرفه‌ای شروع به کار کرد. جهت‌گیری این روزنامه نیز شبیه روزنامه همشهری، اعتدال و تمرکز آن بر موضوعات اجتماعی بود که همین رویه را در سال‌های بعد هم حفظ کرد. صداوسیما در جواب انتقادات وارده، دلیل راه‌اندازی این روزنامه را تکمیل رسالت رسانه‌ای خود و رسیدن به تعریف بنگاه چندرسانه‌ای که از جمله اهداف و افق‌های دید سازمان بود عنوان کرد. این هدفگذاری، بعدها منجر به راه‌اندازی جام جم آنلاین شد که اولین روزنامه مجازي روزانه و رسمی کشور است.
شکل‌گیری روزنامه جام جم
از آنجا که قرار بود سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، صاحب امتیاز این روزنامه باشد، گروه رسانه، اولين گروهي بود كه در روزنامه جام جم شكل گرفت و قوام پيدا كرد. در آن زمان علیرضا رضاداد به واسطه مسئولیت مدیریتی خود در سیما به عنوان دبیر گروه رسانه انتخاب شد. او نیز فاطمه مرادی، مدیر روابط عمومی سیما فیلم در آن مقطع را مسئول گروه رسانه کرده بود. برای شروع مسئولان روزنامه تصميم گرفتند نوروز سال 1379 ويژه‌نامه‌اي منتشر كنند و قرار بود این ویژه‌نامه به معرفي برنامه‌هاي تلويزيوني بپردازد. اتفاقي كه تا پيش از آن در روزنامه‌هاي ديگر به‌ندرت مي‌افتاد و اغلب در نشریات اگر به برنامه‌های صداوسیما پرداخته می‌شد با نگاهی یکطرفه و در نقد عمومی آن بود.
تیتر اول
روزنامه جام‌جم از ابتداي انتشار به مسائل تلويزيون توجه زيادي نشان داده است. در شماره اول اين روزنامه گزارشي با عنوان «گزارش ويژه جام‌جم از يك مجموعه تلويزيوني» منتشر شد.
منحنی تیراژ جام جم
در ابتدای چاپ این روزنامه ظاهراً يكي از مسئولان صداوسيما در جلسه‌اي به مديران جام‌جم گفته بود «اگر بتوانيد اين روزنامه را به شمارگان بیست هزار نسخه در روز برسانيد، بسيار كار بزرگي كرده‌ايد». تشکیلات جام‌جم در ساختماني در خيابان ميرداماد و چسبيده به مسجد الغدير استقرار داشت و هنوز هم بخش زيادي از جام‌جم در همين ساختمان مستقر است. در آن زمان اتاق‌هاي خالي زيادي وجود داشت؛ اتاقي براي مصاحبه، اتاقي براي تشكيل جلسات شوراي تيتر، اتاقي براي سردبيري و… ميزها نيز با فاصله زيادي از هم قرار داشت و گاه از شدت خلوتي، فضا بيشتر شبيه يك هفته‌نامه بود تا روزنامه! اما يك سال بعد هر يك از اتاق‌هاي روزنامه تبديل به محلي براي انتشار يك ويژه‌نامه يا صفحه خاص شد.
جام‌جم خيلي زود توانست با انتشار ويژه‌نامه‌هاي هفتگي، افزايش صفحات، توجه ويژه به مسائل فرهنگي و اجتماعي، دوري از سياست‌زدگي، توزيع حرفه‌اي و گسترده، راه‌اندازي سايت اينترنتي و… جاي خود را در فضاي مطبوعات باز كند، به طوری که تیراژ روزنامه ده ماه بعد به شش برابر روز اول افزایش یافت و اواخر سال 79 یعنی یک سال و نیم بعد از انتشار اولین شماره به 155 هزار نسخه در روز رسید و اواسط سال 81 با چاپ 440 هزار نسخه در روز عنوان پرتیراژترین روزنامه ایران را از آن خود کرد.
هم اکنون جام جم در 20 صفحه به همراه 16 صفحه ضمیمه رایگان چاپ می‌شود. جام جم 260 پرسنل قراردادی و 400 نیروی حق التحریری دارد؛ همچنین در هر استان از نمایندگی، سرپرستی و خبرنگاران تحت پوشش برخوردار است. انتشارات جام جم تاکنون بالغ بر بیست عنوان کتاب به چاپ رسانده است.
ویژگی‌های جام جم
جام جم ویژگی‌هایی دارد که آن را از سایر روزنامه‌ها متمایز می‌کند و مخاطبان زیادی را به سوی خود می‌کشاند:
– اولین روزنامه‌ای در تاریخ مطبوعات کشور است که انتشار ضمائم در آن به صورت مجله‌ای صورت می‌گیرد.
-جام جم اولین روزنامه‌ای است که ویژه‌نامه‌های استانی منتشر کرد.
– جام جم تنها روزنامه‌ای است که همزمان در شش چاپخانه در سراسر کشور(تهران، تبریز، اهواز، همدان، ساری و اصفهان) چاپ می‌شود و در اولین ساعات صبح به دست مخاطبان خود می‌رسد.
– روزنامه‌نگاری سایبري اولین بار در جام جم صورت گرفت.
به تدریج مخاطبان جام جم تنها روشنفكران و فرهيختگان نبودند و بخش مهمي از آدم‌هاي عادي جامعه كه تا پيش از آن مخاطب نشريات نازل بودند، مطالب مورد علاقه خود را در روزنامه جام‌جم پيدا كردند و به مرور به مخاطباني قابل اطمينان براي اين روزنامه تبديل شدند. مخاطباني كه شايد براي آنها مسائل سياسي در اولويت اول نيست، اما خواندن مطلبي در خصوص راه‌هاي كسب آرامش، چگونگي پخت يك خورش خوشمزه، شيوه‌هاي مناسب براي چيدن دكور خانه و… به دليل نزديكي به جنس زندگي آنها برايشان اهميت زيادي دارد. البته بايد به نقش اين روزنامه در حوزه‌هاي مختلف فرهنگي و اجتماعي نيز اشاره كرد. اين‌كه روزنامه جام‌جم توانست خانواده گسترده راديو و تلويزيون را تحت پوشش قرار دهد، تنها يكي از دستاوردهايي است كه در طول انتشار اين رسانه به دست آمد و سود آن را هم مخاطبان برده اند و هم دست اندركاران اين رسانه.
جام جم آنلاین
جام جم آنلاين پايگاه خبري وابسته به مؤسسه جام جم، نوزدهم مهرماه 1381 به عنوان نخستين روزنامه سايبری در ايران متولد شد و از همان هنگام، بي‌وقفه در كار ارائه اخبار و اطلاعات از گوشه و كنار جهان به مخاطبان بوده است.
جام جم آنلاين مي كوشد تا روزنامه‌اي براي همه و دريچه اي به سوي رويدادهاي جهان باشد. اطلاع‌رساني صحيح با تأكيد بر ماهيت فرهنگي و اجتماعي روزنامه، گسترش اعتماد و آرامش عمومي و پرهيز از اضطراب‌آفريني، پرهيز از جنجال‌سازي و هياهو، تقويت رابطه دو سويه مردم و رسانه ملي، پاسخگويي به نيازهاي فكري اقشار و طبقات مختلف مردم از جمله اهدافی است که این روزنامه سایبری برای خود در نظر گرفته است.
جام جم آنلاين مي‌كوشد تا همگام با پيشرفت فناوري، محصولات گوناگون خبري را در اختيار مخاطبان قرار دهد و از همين رو، با بازنگري در شكل صفحه خود، از بهمن ماه 1386 امكان بهره‌گيري از صدا، تصوير و فيلم‌هاي كوتاه خبري را فراهم كرده است. اين پايگاه خبري علاوه بر آنكه در بخش‌هاي مختلف خود، مطالب را به صورت دسته‌بندي شده در اختيار مخاطبان مي گذارد، به تناسب اهميت رويدادها، صفحات جديدي را براي عرضه بهتر و كامل‌تر تحولات يك رويداد مي‌گشايد.
ضمایم جام جم
جام جم هر روز مخاطبان خود را با یک ضمیمه میهمان می کند.
قاب کوچک: یکی از ضمائم روزنامه جام جم ، ضمیمه قاب کوچک است که از شهریور 1380 با محتوایی در حیطه سینما، تلویزیون و رادیو چاپ می‌شود و روزهای شنبه هر هفته همراه روزنامه در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد.
کلیک: روزهای یکشنبه هر هفته، ضمیمه کلیک همراه روزنامه جام جم در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد. کلیک به مباحث مرتبط با دنیای فناوری اطلاعات می‌پردازد و حوزه‌هایی همچون سخت‌افزار، نرم‌افزار، موبایل، رایانه و… را پوشش می‌دهد.
چاردیواری: ضمیمه خانوادگی روزنامه جام جم است که از خرداد 1381 پای به عرصه مطبوعات نهاد و روزهای دوشنبه هر هفته به دست مخاطبان می‌رسد.
چمدان: ضمیمه چمدان سه‌شنبه‌ها به دست مخاطبان می‌رسد و مطالب آن حاوی دیدنی‌های شهر و کشور است و گردشگران را به سوی خود جذب می‌کند.
تپش: ضمیمه تپش به حوادث تلخ و شیرین می‌پردازد و روزهای چهارشنبه میهمان خانه‌های مخاطبان جام جم است.
سیب: هفته‌نامه سیب به دو موضوع کلی علم و پزشکی اختصاص دارد و به ضکل ضمیمه رایگان روزنامه جام جم از ابتدای سال 1386 انتشار خود را آغاز کرد.
ایام: ایام ضمیمه ماهانه جام جم، تنها ویژه‌نامه موجود مطبوعات در عرصه تاریخ معاصر است که دومین پنجشنبه هر ماه به صورت رایگان همراه روزنامه منتشر می‌شود. اولین جرقه‌های انتشار ایام در تابستان 1383 زده شد.
