حقوق شهروندی مقولهای است که با حاکمیت ارتباط دارد. حقوق شهروندی در چارچوب شهر تهران یا کل ایران مطرح میشود زیرا به محل سکونت اتصال دارد. طبیعتا مجری این حوزه حاکمیت است.
در عرصه کلان و کشوری حقوق شهروندی به حاکمیت مربوط است اما هنگامی که صحبت از این مقوله در قالب شهر میشود، مربوط است به مدیریت شهری. مدیریت شهری نیز در ادامه حاکمیت محسوب میشود.
حقوق شهروندی برگرفته از حقوق طبیعی است و به علت تغییر روش زندگی بهصورت برجستهتری خود را نمایان میکند. امروزه مفهوم مدرن حقوق شهروندی با توجه به این تغییرات در عرصه شهرها به وجود آمده است. در گذشته مقوله شهروند اینچنین نبود و بیشتر در قالب روستا زندگی میکردند به همین دلیل چنین مفهومی نیز وجود نداشت. امروزه شهروندان با به وجود آمدن این مقوله در ابتدا باید نسبت به حقوقشان آگاه شوند و در مرحله بعد توانمندی در آنها صورت گیرد تا بتوانند از حقوقشان بهره گیرند. تضمین گر حقوق شهروندی در شهر، مدیریت شهری است و در رده بالاتر حاکمیت این نقش را ایفا میکند. حق زیست، حق انتخاب مکان، حق انتخاب شغل، حق امنیت، حق برابری، حق سکونت و حق زیست سالم انسانی از مهمترین حقوق شهروندی هستند. مبنای حقوق شهروندی آزادی و برابری است.
زیرساخت حقوق شهروندی طبیعتا سه مولفه مشخص دارد که عبارت است از آگاهی، توانمندی و مسئولیت پذیری. شهروند باید از حقوقش آگاه باشد، در عرصه استفاده از حقوقش توانمند باشد و در قبال آنها مسئولیت پذیر. حقوق شهروندی ذینفعانی دارد که شامل شهروندان و مدیریت شهری میشود. شخصی که میخواهد از حقوق شهروندی خود استفاده کند باید اینها را مد نظر داشته باشد. مفهوم مسئولیت پذیری نیز به این جهت مطرح میگردد که در این بین باید حقوق سایر شهروندان نیز مورد توجه قرار گیرد.
کمیته حقوق شهروندی شورای شهر تهران در راستای اهداف بالادستی فعالیت میکند که مقولهای جدا از لوایح و بیانیهها و قوانین بالادستی نیست. مدیریت شهری در راستا و ادامه حاکمیت است. در نخستین جلسه این کمیته با دستیار رئیس جمهور در حوزه حقوق شهروندی جلسه برگزار شد و این کمیته با حضور ایشان افتتاح گردید. جدیترین اقدام ما در شورای شهر پاسخگویی به نیازها و مطالبات مردم است. به همین خاطر در ارتباط تنگاتنگی که با مردم داریم، بسترهای لازم را فراهم میکنیم تا شهروندان با ما ارتباط برقرار کنند و به نیازهایشان پاسخ بدهیم تا این کمیته صرفا یک اسم نباشد.
منبع: ایرنا