پول برای برآورده کردن نیازها و خواسته‌ها در جامعه‌ی ما ضروری است و همه به مهارت‌های مدیریت مالی نیاز دارند. این مهارت‌ها از عقاید، نگرش‌ها، عادت‌ها و ارزش‌هایی که در دوران کودکی و در حین رشد، در مورد پول کسب می‌کنیم، ناشی می‌شود. بدیهی است که آموزش مالی برای همه ضروری است. کودکانی که یاد می‌گیرند برای مخارج و هزینه‌هایشان برنامه‌ای داشته باشند و آن را اجرا کنند، اعتماد به نفس بیشتری خواهند داشت. به‌علاوه آنها بیش از سایر کودکان به توانایی‌هایشان در تصمیم گیری اعتماد دارند و متکی به خود هستند. آنها زودتر می‌توانند با مفاهیم مهم اقتصادی مانند اعتبار، مالیات و بیمه آشنا شوند و شروع به سرمایه گذاری برای زندگی آیند‌ه‌شان کنند. در این مقاله شما را با روش‌ها و تکنیک‌های کاربردی آموزش مدیریت مالی به کودکان آشنا می‌کنیم.
۱. آموزش مدیریت مالی به روش غیرمستقیم با استفاده از مشاهده و مثال
کودکان چگونه یاد می گیرند
کودکان آنچه والدین‌شان با پول انجام می‌دهند و احساسی را که در مورد پول دارند، مشاهده می‌کنند. آنچه کودکان می‌بینند و می‌شنوند بر نگرش‌ها و ارزش‌هایی که در آنها شکل می‌گیرد، تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل والدین باید نگرش‌های خود در مورد پول و روش‌هایی را که برای خرج کردن پول استفاده می‌کنند، ارزیابی کنند.
آیا همیشه سعی می‌کنید که به تعهدات مالی‌تان پایبند باشید؟ آیا در مورد مسائل مالی آرام و منطقی هستید یا پول باعث ایجاد درگیری و طغیان‌های احساسی می‌شود؟ آیا پول‌هایتان را بر اساس هواوهوس خرج می‌کنید یا برای خرج کردن آن برنامه دارید؟
۲. مشارکت در بحث‌ها و تصمیم‌گیری‌ها
والدین می‌توانند با وارد کردن کودکان در بحث‌های معمول خانوادگی به آنها کمک کنند که مسائل مالی را درک کنند. این کار باعث می‌شود کودکان به‌تدریج درک کنند که درآمد خانواده برای چه مواردی هزینه می‌شود و اهداف مالی کوتاه‌مدت و بلندمدت خانواده چه هستند. کودکانی که وضعیت مالی خانواده را درک می‌کنند، کمتر از سایر کودکان درخواست‌های مالی غیرمنطقی دارند.
شما باید قوانینی اساسی را برای این جلسات خانوادگی تعیین کنید و به‌خوبی مشخص کنید که فرزندتان به چه طریقی باید در آنها مشارکت داشته باشد. به‌علاوه باید بر اهمیت محرمانه بودن این بحث‌های خانوادگی تأکید کنید و از کودک بخواهید که مسائل مطرح‌شده در جلسات خصوصی خانوادگی را برای دیگران بازگو نکند.
۳. آموزش مدیریت مالی به روش مستقیم و برنامه‌ریزی فرصت‌ها و تجربه‌ها
بعضی‌اوقات باید برای فرصتی برنامه ریزی کنید تا بتوانید درس خاصی را به فرزندتان بیاموزید. برای نمونه، وقتی با فرزند ۷ ساله‌تان «مغازه‌بازی» می‌کنید، می‌توانید تفاوت میان ارزش سکه‌ی ۵۰ تومانی و سکه‌ی ۱۰۰ تومانی را به او یاد بدهید. یا می‌توانید به‌همراه فرزندتان در وب‌سایت‌های نقد و بررسی کالا جست‌وجو کنید و از او بخواهید که در یافتن و خواندن نقدهای مصرف‌کنندگان در مورد خرید دوچرخه به شما کمک کند.
همیشه به‌یاد داشته باشید که فرزندتان از تعاملات و تجربه‌های واقعی بیشتر می‌آموزد تا از تصمیم‌هایی که بعد از سخنرانی‌ها و گفت‌وگوهای یک‌طرفه‌ی شما گرفته می‌شود.
۴. ایجاد فرصت‌هایی برای انتخاب کردن و تصمیم‌گیری‌های واقعی
همه‌ی ما هر کاری را با انجام دادن آن یاد می‌گیریم. وقتی والدین به کودکان فرصتی می‌دهند که نحوه خرج کردن پول را انتخاب کنند (به‌صورتی که متناسب با سن و مرحله‌ی بلوغ آنها باشد)، کودکان چیزهای زیادی یاد می‌گیرند.
درست است که گاهی انتخاب‌های آنها اشتباه است، ولی در این موارد والدین باید به‌جای مسخره کردن و انتقاد کردن، کودکان را راهنمایی و حمایت کنند و همیشه راه گفت‌وگو را باز بگذارند.
۵. پس انداز کردن و کمک به دیگران
هر کودکی باید یاد بگیرد که چطور برای پس انداز کردن و کمک کردن به دیگران و همچنین خرید کردن، برنامه‌ای تهیه کند. برنامه‌ریزی برای پس انداز کردن پول برای تعطیلات یا خرید هدایای جشن تولد یا کمک کردن به کسانی که به کمک مالی نیاز دارند یا برنامه‌ریزی برای پس انداز کردن پول‌توجیبی یک هفته برای خرید چیزهای گران، به کودک کمک می‌کند تا عادت‌های مهمی را برای زندگی آینده‌ی خود کسب کند.
ایده‌ی پس‌انداز کردن پول ابتدا زمانی به فکر کودک می‌رسد که پول‌توجیبی او برای خرید چیزی که می‌خواهد، کافی نیست. بنابراین کودک باید برای خرید آن، بخشی از پول‌توجیبی خود را برای ۲ یا ۳ هفته پس انداز کند. می‌توانید با دادن قلک یا پاکتی برای نگه داشتن پول‌ها تا زمانی‌که مبلغ مورد نظر جمع‌آوری شود، اجرای برنامه‌ی پس انداز کردن پول را به فرزندتان یاد بدهید.
با کمک به کودکان بزرگ‌تر در باز کردن حساب پس انداز در بانک، به آنها یاد بدهید که برنامه‌های پس انداز طولانی‌تری را اجرا کنند. همچنین به او یاد بدهید که به‌طور منظم، مبالغ پس انداز را به‌صورت حضوری یا با استفاده از اینترنت به حساب پس اندازش واریز کند.
۶. مهارت‌های مصرفی
کسب مهارت‌های خرید، سرمایه گذاری مادام‌العمری است که با یاد دادن این حقیقت به کودک ۴ ساله شروع می‌شود: تازمانی‌که پول آب‌نباتی را نپردازد، نمی‌تواند آن را داشته باشد. موارد زیر مهارت‌های مهمی هستند که فرزندتان باید پیش از اینکه فرصتی برای تصمیم‌گیری به او داده شود، ابتدا آنها را در رفتار خود شما مشاهده کند:
۷. خرید مقایسه‌ای
پیدا کردن کیفیت مناسب با بهترین قیمت، مهارت مهمی است. شما می‌توانید آموزش این مهارت را با توضیح دادن این مسئله برای فرزند ۷ یا ۸ ساله‌ی خود شروع کنید که چرا کالایی را به‌جای کالای دیگری در فروشگاه انتخاب کرده‌اید.
۸. جست‌وجو برای اطلاعات مناسب
با بزرگ‌تر شدن فرزندتان او را تشویق کنید که پیش از خریدهای مهم به اطلاعات مربوط به قیمت و کیفیت کالا توجه کند. برای به دست آوردن این اطلاعات می‌توان به فروشگاه‌های مختلف مراجعه کرد، از روزنامه، تلفن و کاتالوگ محصولات استفاده یا نقد و ارزیابی محصولات در مجله‌ها و وب‌سایت‌ها را مطالعه کرد.
۹. قرض گرفتن
این مسئله که قرض گرفتن موجب کاهش مقدار درآمدی می‌شود که در آینده می‌توانیم خرج کنیم، مفهوم بسیار مهمی است. اگر می‌خواهید مبلغی را به فرزندتان قرض بدهید، بهتر است که مبلغ کمی را به او قرض بدهید تا بازپرداخت آن برای کودک سخت نباشد. بر داشتن برنامه‌ی برای بازپرداخت پول اصرار کنید و به آن پایبند باشید.
کودک شما در ۱۰ یا ۱۱ سالگی می‌تواند درک کند که وام‌دهندگان سود دریافت می‌کنند؛ بنابراین مبلغی که باید بپردازد افزایش پیدا می‌کند. یادگیری محاسبه‌ی هزینه‌های سود و ملزم بودن به پرداخت این هزینه‌ها به شما، کودک را با هزینه‌های وام در دنیای واقعی آشنا می‌کند.
منبع: چطوری
